Anatolij Dmitriewicz Papanow (ros. Анатолий Дмитриевич Папанов, ur. 31 października 1922 w Wiaźmie, zm. 7 sierpnia 1987 w Moskwie) – radziecki aktor teatralny i filmowy.

Jego matka była Polką - Helena Roskowska, córka Bolesława Roskowskiego (Елена Болеславовна Росковская). Jako dziecko wraz z rodzicami przeniósł się do Moskwy, gdzie rozpoczął naukę zawodu odlewnika. Jednocześnie zaczął uczęszczać na zajęcia przyfabrycznego studia teatralnego "Kauczuk". Od pierwszych dni wojny niemiecko-radzieckiej 1941-45 brał udział w działaniach wojennych - w stopniu sierżanta dowodził plutonem artylerii przeciwlotniczej. W 1942 został ciężko ranny w nogę w okolicach Charkowa i w wieku 21 lat, do końca życia pozostał inwalidą. Powrócił do Moskwy i rozpoczął studia aktorskie w Rosyjskiej Akademii Sztuki Teatralnej. W 1946 rolami Konstantina w spektaklu "Dzieci Wanjuszyna" i starca w komedii"Don Juan-Zielone Spodnie" z sukcesem zdał egzamin końcowy.

Po ukończeniu uczelni otrzymał propozycję występów na deskach MChAT-u i Państwowego Małego Teatru Rosji, jednak wraz z całym swoim rocznikiem absolwentów, otrzymał nakaz pracy i wyjazdu do Kłajpedy w celu tworzenia nowego teatru. I tak od 1946 był aktorem Kłajpedzkiego Rosyjskiego Teatru Dramatycznego. Dwa lata później (w 1948) przyjął propozycję reżysera Andrieja Gonczarowa pracy w Moskiewskim Teatrze Satyry. Przepracował tam 40 lat i stworzył blisko 50 kreacji.

Zmarł w wieku 65 lat na zawał serca, biorąc chłodny prysznic w upalny dzień (sierpień jest w Moskwie tradycyjnym miesiącem, kiedy w całym mieście wyłącza się ciepłą wodę).

W swojej karierze stworzył ponad 50 ról teatralnych i ponad 60 filmowych. Największą jego rolą była jednak ta, w której w ogóle nie pokazał swojego oblicza - w kreskówce Wilk i Zając podkładał głos Wilka. Między rokiem1964 a 1988 użyczył swojego głosu bohaterom 15 kreskówek radzieckich.

Był żonaty z aktorką Nadieżdą J. Karatajewą.

Jego imię nosi asteroida nr 2480 i motorowiec rzeczny (dawny Konstantin Ciołkowski).