Ludwik Solski, właśc. Ludwik Napoleon Sosnowski (ur. 20 stycznia 1855 w Gdowie, zm. 19 grudnia 1954 w Krakowie) – polski aktor, reżyser, dyrektor teatru. Mąż Ireny Solskiej.

Rodzina

Rodzina Sosnowskich pieczętowała się herbem Nałęcz. Ludwik Solski (Ludwik Napoleon Sosnowski) pochodził z długowiecznej rodziny. Ojciec Ludwika, Franciszek Sosnowski (1812–1902) był uczestnikiem powstania listopadowego. Dziadek, rotmistrz kawalerii za czasów Powstania kościuszkowskiego, dożył 112 lat. Matka Ludwika, Stanisława Wojciechowska (1826–1863), pochodziła z rodu pieczętującego się herbem Lubicz, była prawnuczką barona Michała Mateusza Lewartowskiego (1747–1805). Ludwik Napoleon Sosnowski miał przyrodniego brata Kazimierza Ignacego, polonistę, pedagoga i krajoznawcę polskiego. Trzykrotnie żonaty. Druga żona, Irena Solska, była córką znanej polskiej malarki Bronisławy Poświkowej.

Życiorys

Debiutował w Krakowie w 1876, następne lata spędził w teatrzykach wędrownych. Do Krakowa powrócił w 1883 i pozostał do 1900. Przez kolejne 4 lata występował w Teatrze Wielkim we Lwowie. W latach 1905–1913 był dyrektorem Teatru Miejskiego w Krakowie (który od 1909 nosi imię Juliusza Słowackiego). Od 1918 do 1939 roku pracował (w tym reżyserował) w różnych teatrach Polski. Od 1944 ponownie przebywał w Krakowie.

Ludwik Solski był jednym z pionierów w realizacji repertuaru rosyjskiego na polskich scenach: Tołstoja, Czechowa, Gorkiego oraz adaptacji z Dostojewskiego.

Publiczność zapamiętała go szczególnie jako Starego Wiarusa w Warszawiance Stanisława Wyspiańskiego.

Honorowy dyrektor Teatru Miejskiego w Łodzi. Tytuł ten został mu nadany przez władze Łodzi w styczniu 1937 roku.

W trakcie bombardowania Warszawy we wrześniu 1939 zniszczeniu uległo całe mieszkanie Solskiego w kamienicy przy Alejach Jerozolimskich 31. W mieszkaniu znajdowały się liczne dzieła sztuki, w tym obrazy Józefa Mehoffera, Juliana Fałata i Piotra Stachiewicza oraz 12 obrazów Stanisława Wyspiańskiego.

W marcu 1954 został uhonorowany doktoratem honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Na scenie występował do końca – ostatni raz 5 czerwca 1954 jako Dyndalski w Zemście Aleksandra Fredry. Został pochowany na Skałce. Pośmiertnie, w 1955 i 1956 opublikowano dwa tomy jego Wspomnień.

Jego imię otrzymały Państwowa Wyższa Szkoła Teatralna w Krakowie oraz Tarnowski Teatr.

Filmografia

Ludwik Solski wystąpił też w czterech filmach.

• 1939 Geniusz sceny jako Chudogęba / Sędzia Dogbery / Harpagon / Judasz / Jowialski / Horsztyński / Fryderyk / Gospodarz / Mickiewicz / Łatka / Ojciec / Profesor Słupiński / Stary Wiarus
• 1930 Tajemnica lekarza jako stary doktor Stanley
• 1930 Dusze w niewoli jako Stary Lachowicz
• 1927 Ziemia obiecana jako potentat bawełniany Hermann Bucholc

Odznaczenia i wyróżnienia

• Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski (1946)
• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1935)
• Order Budowniczych Polski Ludowej (1954)
• Order Sztandaru Pracy I klasy (1951)
• Medal 10-lecia Polski Ludowej (1954, pośmiertnie)
• Złoty Wawrzyn Akademicki za szerzenie zamiłowania do polskiej literatury dramatycznej (1935)