Erich Ludendorff (ur. 9 kwietnia 1865 w Kruszewni koło Poznania, zm. 20 grudnia 1937 w Tutzing) – wojskowy niemiecki, czołowy dowódca w czasie I wojny światowej.

Biografia

Urodził się jako syn właściciela ziemskiego i emerytowanego oficera, niedaleko Kruszewni. Jego ojciec pochodził z rodziny pomorskiego kupca, której pochodzenie można śledzić w Szwecji, do czasów Eryka XIV. Jego ojciec walczył jako oficer kawalerii w niemieckiej wojnie zjednoczeniowej 1866 oraz w 1870-71 r. i przeznaczył Ericha do kariery oficerskiej. Następnie jego ojciec sprzedał dwór i pracował jako urzędnik ubezpieczeniowy. Matka pochodziła z pruskiej rodziny szlacheckiej, jednym z ich pradziadków był pruski generał Georg Friedrich von Tempelhoff. Jego młodszym bratem był astrofizyk Hans Ludendorff. Zdecydował się na karierę wojskową, od 1904 roku był oficerem w Sztabie Generalnym. W 1908 został kierownikiem Sekcji II Sztabu Generalnego, zajmującej się rozmieszczeniem wojsk i mobilizacją. Pracował nad modyfikacją Planu Schlieffena, bezskutecznie domagając się zwiększenia wydatków na wojsko.

W I wojnie światowej przesunięty na front, dowodził brygadą stacjonującą w Strasburgu. W roku 1914 odebrał kapitulację belgijskiej twierdzy Liege, co było jednym z pierwszych sukcesów niemieckich w czasie wojny. W uznaniu zasług uhonorowany przez cesarza Wilhelma II orderem Pour le Mérite, został następnie szefem sztabu 8. Armii pod dowództwem Hindenburga i miał udział w spektakularnych zwycięstwach nad Rosjanami pod Tannenbergiem i nad Jeziorami Mazurskimi. W sierpniu 1916 roku, po przejściu Hindenburga na stanowisko szefa sztabu generalnego, Ludendorff został mianowany generalnym kwatermistrzem armii niemieckiej. Wspólnie z Hindenburgiem odgrywał w tym czasie wiodącą rolę w państwie, nie tylko w administracji wojskowej, ale i cywilnej. Występował na rzecz prowadzenia nieograniczonej wojny podwodnej. Brał udział w przygotowaniu Aktu 5 listopada (1916). Ważną rolę odegrał w zawarciu pokoju z Rosją w Brześciu w marcu 1918 roku. Przygotował następnie plan tzw. ofensywy wiosennej na froncie zachodnim. Po jej niepowodzeniu (przegrana druga bitwa nad Marną) zwolennik zawieszenia broni. Jednakże po poznaniu twardych i niekorzystnych warunków podyktowanych przez kraje Ententy II Rzeszy, domagał się podtrzymania walk za wszelką cenę. W październiku 1918 zdymisjonowany przez cesarza Wilhelma II, złożył rezygnację z funkcji dowódczych.

Po zawieszeniu broni schronił się w Szwecji (zbiegł tam w przebraniu), gdzie pracował nad publikacjami na tematy wojenne. Dowodził w nich, że wojna nie zakończyła się przegraną Niemiec. Po powrocie do Niemiec związał się z powstającym ruchem nazistowskim, brał udział w puczu Kappa (1920) i puczu monachijskim (1923), w wyniku którego został aresztowany. Jednakże podczas procesu przez sąd oczyszczony z zarzutów i uniewinniony. W roku 1924 wsparł finansowo alchemika Franza Tausenda oczarowany możliwością transmutacji rtęci w złoto. Środki te zostały zdefraudowane przez Tausenda, za co został skazany w 1931 roku.

W roku 1924 Lundendorff został deputowanym do Reichstagu z ramienia NSDAP, rok później startował w wyborach prezydenckich, ale poniósł klęskę (otrzymał niespełna 1% głosów), a zwycięzcą został Hindenburg. Odmówił przyjęcia zaproponowanego przez Hitlera stopnia feldmarszałka. Pochowany na Neuer Friedhof w Tutzing.

Teoria wojny

W książce Der Totale Krieg (Wojna totalna) twierdził za Clausewitzem, że „polityka to sposób prowadzenia wojny”, a pokój stanowi jedynie krótki czas pomiędzy kolejnymi wojnami. Naród i społeczeństwo powinny być całkowicie podporządkowane potrzebom armii oraz nadrzędnemu celowi jakim jest pokonanie przeciwnika, jedynym zaś celem wojny jest zniszczenie przeciwnika wszelkimi dostępnymi metodami. Wśród tych metod, poczesne miejsce zajmuje uderzenie w naród przeciwnika, jako podstawę jego armii - uderzenie w naród przeciwnika osłabi jego armie, a przez to ułatwi zwycięstwo nad nią.