Od 2003 roku każde przedsiębiorstwo związane z transportem drogowym towarów niebezpiecznych (przewoźnik, firma odbierająca i wysyłająca towary niebezpieczne) zobowiązane jest do współpracy z doradcą ds. bezpieczeństwa („doradcą ADR”), którego zadaniem jest pomoc w realizacji wymagań nałożonych przez konwencję, sporządzanie obowiązkowych sprawozdań rocznych do wojewody, oraz wprowadzanie odpowiednich procedur i instrukcji bezpieczeństwa.

W transporcie drogowym w krajach objętych umową ADR pojazdy przewożące substancje niebezpieczne powinny być oznakowane znormalizowanymi tablicami ADR.

Zawartość umowy ADR

Umowa ADR jest nowelizowana co dwa lata w roku nieparzystym. Od 1 stycznia danego roku obowiązuje nieobligatoryjnie (można stosować wersję poprzednią konwencji), od 1 lipca obowiązuje zawsze obligatoryjnie. Np. 1 stycznia 2013 wprowadzono wersję ECE/TRANS/225 („ADR 2013”), jednak do końca czerwca 2013 można było stosować wersję ECE/TRANS/215 („ADR 2011”).

Umowa ADR składa się z umowy właściwej oraz z załączników A i B, będących jej integralną częścią. Umowa właściwa określa stosunki prawne między uczestniczącymi państwami, natomiast załączniki zawierają przepisy regulujące w szerokim zakresie warunki przewozu poszczególnych materiałów niebezpiecznych w międzynarodowym transporcie samochodowym.

Załącznik A

Załącznik A obejmuje podział wszystkich produkowanych na świecie materiałów niebezpiecznych na 13 klas zagrożeń oraz zawiera szczegółową klasyfikację tych materiałów w poszczególnych klasach:

Klasa

• 1 – Materiały i przedmioty wybuchowe
• 2 – Gazy
• 3 – Materiały ciekłe zapalne
• 4.1 – Materiały stałe zapalne, materiały samoreaktywne oraz materiały wybuchowe stałe odczulone
• 4.2 – Materiały samozapalne
• 4.3 – Materiały wytwarzające w zetknięciu z wodą gazy zapalne
• 5.1 – Materiały utleniające
• 5.2 – Nadtlenki organiczne
• 6.1 – Materiały trujące
• 6.2 – Materiały zakaźne
• 7 – Materiały promieniotwórcze
• 8 – Materiały żrące
• 9 – Różne materiały i przedmioty niebezpieczne

Dodatkowo w załączniku tym określone zostały ogólne i szczegółowe warunki pakowania towarów niebezpiecznych, wymagania w zakresie oznakowania towarów, opakowań i pojazdów przewożących towary niebezpieczne oraz warunki badań technicznych opakowań i ich specjalnego znakowania. W załączniku A przedstawiono również warunki przewozu i manipulowania ładunkiem w sztukach przesyłki, kontenerach i cysternach oraz zakazy ładowania razem towarów w jednym pojeździe.

Załącznik B

W załączniku B określone są:

• wymagania dotyczące konstrukcji i dopuszczenia pojazdów w tym m.in. przyczep, cystern, kontenerów i kontenerów-cystern
• dodatkowe wyposażenie jednostek transportowych
• wymagania w stosunku do załogi pojazdu ;
• wymagania dotyczące osób uczestniczących w przewozie
• dokumentacja wymagana przy przewozie
• wymagania nadzorowania pojazdów oraz ograniczenia przejazdu przez tunele

Państwa, w których obowiązuje umowa ADR

Do umowy ADR państwa przystępowały na trzy sposoby: przez wspólne podpisanie (pierwsze 9 państw sygnatariuszy), przez akcesję i przez sukcesję.

Według stanu z kwietnia 2014 do umowy ADR przystąpiły następujące kraje:

Albania, Andora, Austria, Azerbejdżan, Belgia, Białoruś, Bośnia i Hercegowina, Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Czarnogóra, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Islandia, Kazachstan, Liechtenstein, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Macedonia, Malta, Maroko, Mołdawia, Niemcy, Norwegia, Polska, Portugalia, Rosja, Rumunia, Serbia, Słowacja, Słowenia, Szwajcaria, Szwecja, Tadżykistan, Tunezja, Turcja, Ukraina, Węgry, Wielka Brytania, Włochy[3]

Umowa ADR ma wspólne źródła z umowami dotyczącymi międzynarodowego transportu: drogą morską (IMDG), kolejową (RID) i lotniczą (ICAO).