Trasę na szczyt Kasprowego Wierchu pokonuje kolej linowo-kabinowa, wybudowana z inicjatywy prezesa Polskiego Związku Narciarskiego i wiceministra transportu Aleksandra Bobkowskiego. Projektantami byli Aleksander Kodelski i Anna Kodelska. Budowa kolei wywołała żywą dyskusję społeczną, protestowali przeciwko niej, zaraz po ujawnieniu projektów w marcu 1934 roku, głównie działacze ochrony przyrody, choć oprócz Państwowej Rady Ochrony Przyrody przeciwne budowie były też 94 towarzystwa i instytucje naukowe i turystyczne. W odpowiedzi na rozpoczęcie budowy kolei i równoczesnego łamania obowiązującego wtedy prawa (rozporządzenia Prezydenta RP o ochronie lasów, o prawie budowlanym, ustawie o ochronie przyrody, ustawie o koncesjach na koleje i inne) do dymisji podała się cała ówczesna Państwowa Rada Ochrony Przyrody wraz z przewodniczącym Komitetu Ochrony Przyrody w Krakowie – prof. Władysławem Szaferem. Dymisja nie została przyjęta. Budowa kolejki pociągnęła za sobą kolejne inwestycje: obserwatorium na Kasprowym Wierchu, tzw. ceprostradę (znad Morskiego Oka na Szpiglasową Przełęcz), hotel na Kalatówkach.

Była to pierwsza inwestycja tego typu w Polsce, a sześćdziesiąta na świecie. Składa się ona z dwóch niezależnych od siebie odcinków: z Kuźnic na Myślenickie Turnie i z Myślenickich Turni na Kasprowy Wierch. Na każdym odcinku na jednej linie zawieszone były dwa wagoniki – jeden poruszający się do góry, a drugi na dół. Maszyny wybudowała stocznia w Gdańsku, natomiast liny – fabryka w Sosnowcu. Inwestycja powstawała w rekordowym tempie. Prace rozpoczęto 1 sierpnia 1935 r., zakończono już 29 lutego 1936 r., a pierwsi pasażerowie wjechali na Kasprowy Wierch 15 marca 1936. Budową kierowali Medard Stadnicki i Borys Lange. Do wwożenia materiałów używano koników huculskich, a na 2-3 zmiany pracowało ok. 1000 osób z całej Polski. Budynki stacji dolnej w Kuźnicach, środkowej na Myślenickich Turniach i końcowej na szczycie Kasprowego Wierchu zaprojektowali Anna i Aleksander Kodelscy. Kolej linowa na Kasprowym Wierchu była inwestycją prestiżową i propagandową II Rzeczypospolitej Polskiej oraz prezentowała ówczesną nowatorską polską technikę i architekturę. Na górnej stacji umieszczono w 1936 roku polskie godło w stylu art déco (zachowane do dzisiaj). W tym samym roku architekt kolejki Aleksander Kodelski w celu uczczenia budowy kolei stworzył w Warszawie modernistyczną willę (aktualnie zabytkową, ul. Czarnieckiego 53), będącą kopią dolnej stacji kolejki na Kasprowy Wierch. W 1961 roku zmodernizowano kolejkę poprzez wymianę wagoników na nowe.

Długość trasy wynosi 4291,59 metra. Kolejka pokonuje 936 m różnicy poziomów przy średnim pochyleniu 22%, poruszając się po 6 podporach. Wagonik jedzie z prędkością 8 m/s (zwalniając do 6 m/s na podporach), przewożąc jednorazowo maksymalnie 60 osób. W zależności od pory roku dziennie może wywieźć ponad 3000 osób, rocznie – ponad 600 tys. Co roku okresowe przeglądy wyłączają kolej z eksploatacji w maju i listopadzie, nie funkcjonuje ona także podczas silnego wiatru (powyżej 20 m/s), oblodzenia i temperatury spadającej poniżej −28 °C.

Na Myślenickich Turniach następuje przesiadka do drugiego wagonika. Następny odcinek trasy jest bardziej stromy – największe przewyższenie wagonika nad terenem wynosi 180 metrów. Z prawej strony widać Goryczkowy Kocioł – zimą użytkowany jako stok narciarski. Wagonik jedzie nad Doliną Suchą Kasprową i dobija do górnej stacji kolejki, znajdującej się na wysokości 1959 m n.p.m., 26 metrów poniżej wierzchołka Kasprowego Wierchu.

W budynku górnej stacji kolejki są: restauracja, kiosk, warsztat narciarski, przechowalnia sprzętu i niewielki hotelik z 11 miejscami do przenocowania. Zimą w Kotle Gąsienicowym kursuje czteroosobowy Wyciąg Gąsienicowy. Ma on długość 1180 m, różnicę poziomów 352 m, zdolność przewozową 2400 osób na godzinę. Po drugiej stronie szczytu Kasprowego Wierchu leży oglądany już z kolejki Kocioł Goryczkowy. Tam także zimą kursuje Wyciąg Goryczkowy, dwuosobowy, z dolną stacją w Dolinie Goryczkowej. Długość wyciągu 1624 m, różnica poziomów 602 m, zdolność przewozowa 730 osób na godzinę.

31 marca 2006 r. Polskie Koleje Linowe obchodziły 70-lecie istnienia kolejki na Kasprowy Wierch.

6 maja 2007 r. odbył się ostatni kurs tej najstarszej w Europie kolejki liniowej przed jej gruntownym remontem, który rozpoczęto 7 maja. Plany rozbudowy kolei i zwiększenia jej przepustowości, analogicznie do planów budowy samej kolei w 1934, wywołały protesty naukowców (w tym przyrodników), ekologów i sprzeciw części społeczeństwa.

Przez ponad 70 lat kolej przewiozła ponad 38 milionów pasażerów. Zgodnie z ustaleniami modernizację zakończono 15 grudnia 2007 roku. Oficjalnego otwarcia nowej kolejki linowej po jej gruntownej przebudowie dokonał 18 stycznia 2008 r. prezydent Lech Kaczyński.

Widocznymi efektami modernizacji są:

• wyższa prędkość
• przesuwna platforma służąca do wsiadania na poszczególnych stacjach w miejsce tradycyjnego peronu
• zmiana napędu wagonu z napinania ciężarowego na napinanie stałe na bębnach
• po dwie zamiast jednej liny nośnej dla każdego wagonu (w sumie 8 lin nośnych)
• nowe, wyższe podpory o szerszym rozstawie toków (zamiast 4,5 m mają 7-8 m w zależności od podpory)
• zmiana aranżacji wnętrz na stacjach
• nowe wagony dostarczone przez Doppelmayr Seilbahnen AG o dwukrotnie większej pojemności niż poprzednie z lat siedemdziesiątych. W wagonach po obu stronach kabiny zamontowane są podwójne drzwi przesuwne uruchamiane ręcznie. Kabiny mają panoramiczne przeszklenie, szyby wykonane są z przyciemnianego szkła akrylowego. Wagony są zamontowane na linach nośnych za pomocą 16-krążkowego wózka jezdnego.

Obecnie sterowanie koleją prowadzone jest komputerowo, poprzednio wagony uruchamiało dwóch maszynistów.

• Stacja dolna Kuźnice – 1027 m n.p.m.,
• Stacja pośrednia Myślenickie Turnie – 1352 m n.p.m.,
• Stacja górna Kasprowy Wierch – 1959 m n.p.m.,
• Średnie nachylenie – 22%,
• Zdolność przewozowa – 360 osób na godzinę (latem ograniczana do 180 os/h),
• Liczba podpór – 6, po 3 na każdy odcinek,
• Liczba wagonów – 4,
• Pojemność wagonu – 60 + 1 osób (dopuszczalne obciążenie 4880 kg),
• Rok budowy – 1936,
• Przebudowa – 2006 i 2007 r.
• Kolej kursuje co 10 minut, wagon zabiera 60 osób, czas jazdy koleją 12 minut (prędkość 8 m/s, przed modernizacją 5 m/s).