Władysław Kowalski (ur. 24 lutego 1936 w Żurawcach k. Tomaszowa Lubelskiego, zm. 29 października 2017) – polski aktor teatralny i filmowy, nauczyciel akademicki.

Życiorys

Absolwent Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie z 1959. 2 maja tego roku zadebiutował w roli Chucha w spektaklu Kapelusz pełen deszczu Michaela Vincente Gazzo w reż. Andrzeja Wajdy w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku, gdzie występował do 1960. Następnie występował na deskach teatrów warszawskich: Ateneum (1960–1974) i Powszechnego (1974–2005). Od 2005 był aktorem Teatru Dramatycznego im. Gustawa Holoubka w Warszawie.

W latach 80. XX w. nauczyciel akademicki Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie.

W 1984 na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych otrzymał nagrodę dla najlepszego aktora za rolę w filmie Kartka z podróży (reż. Waldemar Dziki).

Laureat Nagrody im. Aleksandra Zelwerowicza – przyznawanej przez redakcję miesięcznika „Teatr” – za sezon 1994/1995, za rolę Podkolesina w Ożenku Nikołaja Gogola w reż. Andrzeja Domalika w Teatrze Powszechnym im. Zygmunta Hübnera w Warszawie.

Podczas VIII Festiwalu Gwiazd w Międzyzdrojach w 2003 odcisnął swoją dłoń na Promenadzie Gwiazd.

W 2013 został twarzą Kampanii Przeciw Homofobii, występując na plakatach ze swoim synem Jakubem - gejem.

Był mężem aktorki Elżbiety Kępińskiej (pierwsza żona). Od 1981 był żonaty z Moniką Sołubianką.

Filmografia (wybór)

• 1960: Rozstanie - Olek Nowak
• 1961: Złoto – Kazik
• 1961: Droga na Zachód - Roman Górski, pomocnik maszynisty
• 1963: Rozwodów nie będzie - Tomek
• 1964: Gdzie jesteś, Luizo? (seria Zagubione w przestrzeni) (film krótkometrażowy) - Ludwik
• 1967: Morderca zostawia ślad – Romek Kmiecik, brat Gośki
• 1968: Stawka większa niż życie (serial telewizyjny) – Adam Pruchnal, inkasent (odc. 10. W imieniu Rzeczypospolitej)
• 1969: Jarzębina czerwona – chorąży Jerzy Kręcki
• 1970: Kolumbowie (serial telewizyjny) – Jerzy
• 1972: Trzeba zabić tę miłość – lekarz
• 1974: S.O.S. (serial telewizyjny) – redaktor Rafał Kostroń
• 1975: Domy z deszczu. Impresja z Konstantego Paustowskiego – major Kulesza
• 1977: Szpital przemienienia – pacjent szpitala
• 1980: Bez miłości – redaktor Piotr Kłosiński, kierownik działu społecznego tygodnika „Kultura i My”
• 1980: Jeśli serce masz bijące – Antoni Adamski, ojciec Henia
• 1980: Mniejsze niebo – Filip Szmidt, przyjaciel Artura
• 1980: Punkt widzenia – docent Bułhak (odc. 2 i 3)
• 1981: Dreszcze – ojciec Tomka
• 1981: Jan Serce (serial telewizyjny) – Jacek Maziarski, kolega Jana z czasów szkolnych, członek drużyny
• 1981: Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy (serial telewizyjny) – profesor Ludwig Bernhardt (odc. 12. Państwo w państwie)
• 1983: Adopcja – były mąż Elżbiety
• 1983: Kartka z podróży – Jakub Rosenberg
• 1983: Planeta krawiec – doktor Janik
• 1983: Przeznaczenie – doktor Kruszyński
• 1983: Synteza – Zborowski
• 1984: 111 dni letargu – Adam Grzymała-Siedlecki
• 1985: Medium – komisarz Selin
• 1985: Podróże pana Kleksa – Arcymechanik, były król Patentonii
• 1986: Cudowne dziecko – inspektor policji
• 1986: Komediantka – dramaturg Pafnucy Głogowski, autor „Chamów”
• 1986: Maskarada – Jerzy Wolf, reżyser „Maskarady”
• 1987: Komediantka – dramaturg Pafnucy Głogowski, autor „Chamów”
• 1988: Dekalog VII – Stefan, ojciec Majki
• 1988: Mistrz i Małgorzata (serial telewizyjny) – Mistrz
• 1988: Oszołomienie – Władysław Janota-Czerkański
• 1989: Modrzejewska (serial telewizyjny) – fotograf
• 1990: Ucieczka z kina „Wolność” – Tadeusz, aktor grający profesora, ojca Małgorzaty w filmie „Jutrzenka”
• 1991: Cynga – doktor
• 1991: Panny i wdowy – Jan Darski, miłość Eweliny
• 1991: Podwójne życie Weroniki – ojciec polskiej Weroniki
• 1992: 1968. Szczęśliwego Nowego Roku – Bolesław Szokalski
• 1992: Kuchnia polska (serial telewizyjny) – profesor Bolesław Szokalski, sygnatariusz listu protestacyjnego
• 1992: Sauna – Ernst Ruppert
• 1993: Straszny sen Dzidziusia Górkiewicza – Felek-Wyjadek, kapitan SB
• 1993–1994: Bank nie z tej ziemi (serial telewizyjny) – Magister, pomocnik „Prezesa”
• 1995: Deborah – Grosman, ojciec Debory
• 1995: Maszyna zmian (serial telewizyjny) – Sebastian Mil
• 1996: Dzień wielkiej ryby – mąż Ireny
• 1996: Poznań 56 – profesor w pociągu
• 1997: Łóżko Wierszynina – Czechow
• 1998: Spona – Tymoteusz Misiak „Alcybiades”, nauczyciel historii
• 1999: Królowa aniołów – ojciec Jakuba
• 1999: Pan Tadeusz – Jankiel
• 2001: Avalon – Game Master
• 2001: Marszałek Piłsudski (serial telewizyjny) – Iwan Sabasznikow, dyrektor szpitala psychiatrycznego Jana Bożego w Warszawie badający Józefa Piłsudskiego w celi
• 2003–2009: Na Wspólnej (serial telewizyjny) – doktor Ryszard Nowotarski, pediatra opiekujący się Kubą Brzozowskim
• 2003: Pogoda na jutro – przeor klasztoru
• 2007: Katyń – Jan, ojciec rotmistrza Andrzeja, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego
• 2007: Ogród Luizy – mecenas Frankowski „Kaleka”
• 2007: Odwróceni – pulmonolog (odc. 2)
• 2008: Doręczyciel (serial telewizyjny) – Juraś Milczek
• 2008: Glina – reżyser Adam Braun (odc. 21)
• 2009: Popiełuszko. Wolność jest w nas – profesor fizyki
• 2009: Balladyna (The Bait) – ojciec
• 2009: Ojciec Mateusz (serial telewizyjny) odc. 17 Skarb - obsada aktorska - archeolog Henryk Tworowski
• 2010: Mistyfikacja – doktor Leopold
• 2010: Taniec śmierci. Sceny z Powstania Warszawskiego
• 2011: Pokaż kotku, co masz w środku – ksiądz
• 2011: Układ warszawski – Henryk Małecki (odc. 3)
• 2014: Bogowie – prof. Jan Moll
• 2015: Body/Ciało

Dubbing[edytuj]

Gry komputerowe

• 2000: Planescape: Torment jako Dak'kon
• 2000: „Faust The Seven Games of Soul” jako Marcellus Faust

Odznaczenia, nagrody i wyróżnienia

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski – za wybitne zasługi dla kultury polskiej, za osiągnięcia w pracy artystycznej (30 kwietnia 2001)
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1979)
• Złoty Krzyż Zasługi (1974)
• Odznaka Zasłużony Działacz Kultury (1980)
• Wyróżnienie na II Festiwalu Teatrów Polski Północnej w Toruniu za rolę Harry’ego w sztuce Zabawa jak nigdy Williama Saroyana w reż. Jerzego Golińskiego w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku (1960)
• Nagroda Komitetu do Spraw Radia i Telewizji za kreacje aktorskie w przedstawieniach Teatru Telewizji (1965)
• Nagroda na I Opolskich Konfrontacjach Teatralnych w Opolu za rolę Saint-Just'a w spektaklu Sprawa Dantona Stanisławy Przybyszewskiej w reż. Andrzeja Wajdy w Teatrze Powszechnym w Warszawie (1975)
• Nagroda II stopnia na XV Kaliskich Spotkaniach Teatralnych w Kaliszu za rolę Saint-Juista w spektaklu Sprawa Dantona Stanisławy Przybyszewskiej w Teatrze Powszechnym w Warszawie (1975)
• Nagroda główna na XVIII Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych we Wrocławiu za rolę Iwana Fiodorowicza w spektaklu Odpocznij po biegu Władysława Terleckiego w reż. Zygmunt Hübnera w Teatrze Powszechnym w Warszawie (1977)
• Nagroda na V Opolskich Konfrontacjach Teatralnych w Opolu za rolę Rejenta w spektaklu Zemsta Aleksandra Fredry w reż. Zygmunt Hübnera w Teatrze Powszechnym w Warszawie (1979)
• Brązowy Lew na 9. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku za rolę Jakuba Rozenberga w filmie Kartka z podróży w reż. Waldemara Dzikiego (1984)
• Nagroda na XXIV Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych we Wrocławiu za rolę Bohatera w spektaklu Kartoteka Tadeusza Różewicza w reż. Michała Ratyńskiego w Teatrze Powszechnym w Warszawie (1984)
• „Złoty Ekran” za rolę Adama Grzymały-Siedleckiego w filmie 111 dni letargu w reż. Jerzego Sztwiertni (1986)
• Grand Prix na XXXV Kaliskich Spotkaniach Teatralnych w Kaliszu za rolę Poskolesina w Ożenku Nikołaja Gogola w reż. Andrzeja Domalika w Teatrze Powszechnym w Warszawie (1995)
• Nagroda im. Aleksandra Zelwerowicza za rolę Poskolesina w Ożenku w Teatrze Powszechnym w Warszawie (1995)
• Złoty Wawrzyn Grzymały przyznany w Bydgoszczy (1997)
• Nagroda na XXXIX Kaliskich Spotkaniach Teatralnych w Kaliszu za rolę Johnypateenmike’a w spektaklu Kaleka z Inishmaan Martina McDonagha w reż. Agnieszki Glińskiej i Władysława Kowalskiego w Teatrze Powszechnym w Warszawie (1999)
• Nagroda na VI Ogólnopolskim Festiwalu Sztuk Przyjemnych i Nieprzyjemnych – tytuł „Najprzyjemniejszego Spektaklu” dla przedstawienia Kaleka z Inishmaan w Teatrze Powszechnym w Warszawie (2000)