Władysław Kopaliński

Dodaj nowe zdjęcie!
Data urodzenia:
14.11.1907
Data śmierci:
05.10.2007
Długość życia:
99
Days since birth:
42548
Years since birth:
116
Dni od śmierci:
6063
Lata od śmierci:
16
Inne imiona lub nazwisko panieńskie:
Władysław Jan Stefczyk
Kategorie:
tłumacz, wydawca
Narodowość:
 polska, żydowska
Cmentarz:
Warszawa, Cmentarz Wojskowy na Powązkach

Władysław Kopaliński, właściwie Władysław Jan Stefczyk, przed II wojną światową Jan Sterling (ur. 14 listopada 1907 w Warszawie, zm. 5 października 2007 w Warszawie) – polski leksykograf, tłumacz, wydawca.

Urodził się w zasymilowanej rodzinie żydowskiej, jako syn drukarza Stanisława Sterlinga i Reginy z domu Willer; był najmłodszy z szóstki rodzeństwa. Uczył się w gimnazjum realno-filozoficznym im. Michała Kreczmara w Warszawie. Studiował anglistykę na Uniwersytecie Warszawskim, ale studiów nie ukończył. W latach 30. pomagał ojcu w prowadzeniu drukarni (będąc jej współwłaścicielem). W 1936 ożenił się z Adelą Bartoszewicz (zm. 22 lutego 2007). W czasie II wojny światowej przebywał w Warszawie, zdecydował się nie iść do getta, był żołnierzem organizacji PLAN. W czasie wojny stracił nieomal całą rodzinę. Tuż przed wybuchem powstania warszawskiego przedostał się do Lublina. Od końca 1944 do kwietnia 1959 zastępca dyrektora programowego do spraw artystycznych Polskiego Radia w Lublinie, przeniesionego w marcu 1945 do Warszawy. W latach 40. i 50. XX wieku autor audycji radiowych "Odpowiedzi z różnych szuflad". W latach 1949-1954 redaktor naczelny, a później prezes Spółdzielni Wydawniczej "Czytelnik", w latach 1954-1974 publicysta "Życia Warszawy" (gdzie publikował cotygodniowy felieton – był m.in. twórcą polskiego słowa "nastolatki", użytego po raz pierwszy w felietonie pt. "Autentyczny widz" z 2 maja 1959). W latach 1956-1970 był członkiem komitetu redakcyjnego "Pism" Tadeusza Boya-Żeleńskiego. Korespondent PAP w Waszyngtonie (1958-1960). W marcu 2007 ożenił się z Anną Mysłowską, tłumaczką literatury pięknej (m.in. książek Rachel Billington i J. M. Coetzee).

Tłumaczył literaturę anglosaską (m.in. Sinclaira Lewisa), był autorem opracowań dzieł literatury klasycznej i współczesnej. Powszechnie znany jako autor fundamentalnych dzieł leksykograficznych i encyklopedycznych.

Wyróżnienia i nagrody: Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1945), Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1954). Laureat Nagrody kulturalnej "Solidarności", nagrody Warszawskiej Premiery Literackiej – Książka Roku (1985), Nagrody Nike Warszawska (1986) – za Słownik mitów i tradycji kultury; Nagrody Funduszu Literatury, nagrody Międzynarodowego Kuratorium Książki Dziecięcej IBBY, włoskiej nagrody European Prize "Pier Paolo Vergerio" (1988) – za Opowieści o rzeczach powszednich; Nagrody Edytorskiej Polskiego PEN Clubu (1991 – za całokształt twórczości), nagrody Ikara (1996).

Członek PPR (1946-1948), PZPR (1948-1981). Należał do Związku Literatów Polskich (1949-1983) i Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (1989-2007).

Mieszkał w Warszawie, przy ul. Koszykowej 1. Zmarł po długiej chorobie nowotworowej. Został pochowany 15 października 2007 na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.

Twórczość

  • Baśka. Sztuka w 3 aktach (Komedia w 3 aktach, 8 odsłonach; jako Jan Stefczyk; pierwodruk: "Twórczość" nr 1/1954; wydanie książkowe: Czytelnik 1954)
  • Bałagan na Marsie. Niedzielne pogwarki (felietony drukowane w latach 1954–1956 w "Życiu Warszawy"; Czytelnik 1957)
  • Warszawska niedziela. Wybór felietonów z lat 1957–1964 (Czytelnik 1965)
  • Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych (Tablice rysunkowe: Szymon Kobyliński; 1967; do 2007 30 wydań)
  • W Warszawie i w Warszawce. Wybór felietonów z lat 1965–1967 (felietony drukowane w "Życiu Warszawy"; 1968)
  • Nie nazwane lata (felietony drukowane w latach 1967–1970 w "Życiu Warszawy"; Wydawnictwo Literackie 1972)
  • Western w autobusie (felietony; Państwowy Instytut Wydawniczy 1974)
  • Księga cytatów z polskiej literatury pięknej od XIV do XX wieku (wespół z Pawłem Hertzem);
  • Kot w worku, czyli Z dziejów pojęć i rzeczy (Krajowa Agencja Wydawnicza 1975, 1977)
  • Drugi kot w worku, czyli Z dziejów nazw i rzeczy (ilustr. Henryk Tomaszewski; wydane: 1978, 1989)
  • Trzeci kot w worku czyli Rozmaitość świata (wydane: 1982)
  • Słownik mitów i tradycji kultury (wydane: 1985, 1987, 1988, 1991, dodruk: 1993; 1996, 1997, 1998, 2001, 2003, 2006)
  • Opowieści o rzeczach powszednich (wydane: 1987, 1988, 1990, 1994, 1998, 2004, 2006)
  • Słownik symboli (wydane: 1990, 1991, (opr.); 1995, 1997, 1999, 2001, 2006)
  • Słownik przypomnień (wydane: 1992, 1993, 1996, 1999, 2006)
  • Koty w worku, czyli z dziejów pojęć i rzeczy (wydane: 1975–1982, 1993, 1997, 2004)
  • Encyklopedia "drugiej płci" (wydane: 1995, 2001, jako Encyklopedia "drugiej płci". Wszystko o kobietach 2006)
  • Słownik eponimów czyli wyrazów odimiennych (wydane: 1996, 2004, dodruk:2006)
  • Podręczny słownik wyrazów obcych (wydane: 1996, 1999, 2002, 2006)
  • Słownik wydarzeń, pojęć i legend XX wieku (wydane: 1999, 1999, 2000, dodruk: 2002; dodruk: 2006)
  • Leksykon wątków miłosnych (wydane: 2002, 2003, 2004)
  • Mój przyjaciel Idzi (wybór felietonów z "Życia Warszawy" i "Polityki"; 2003)
  • 125 baśni do opowiadania dzieciom (wydane: 2004)
  • Przygody słów i przysłów. Leksykon (wydane: 2007)
  • Od słowa do słowa. Leksykon (wydane: 2007)

Tłumaczenia (wybór)

  • J.B.S. Haldane, Mój przyjaciel pan Liki (Wyd. Książka, Łódź 1947)
  • M. Fischer, Podróż do nowego świata (Wyd. Książka, Warszawa 1948)
  • Sinclair Lewis, Królewska krew (t. I-IV, Wyd. Prasa Wojskowa 1949-1950)
  • Czao Szu-li, Piosenki Li Ju-Tsaja (Czytelnik 1950)
  • Erwin Bartz, W jarzmie Wehrmachtu (Czytelnik 1951)
  • Czao Szu-li, Opowieści spod złotego modrzewia (Czytelnik 1951)

Opracowania edytorskie

  • Antoni Słonimski, Kroniki tygodniowe 1927-1939 (Państwowy Instytut Wydawniczy 1956)
  • Edgar Allan Poe, Opowiadania (wybór i przedmowa; Czytelnik 1956, 1986, ISBN 83-07-00836-0 [brosz., t. 1-2], ISBN 83-07-00835-2 [opr., t. 1-2]; 1989, ISBN 83-07-00836-0)
  • Herbert George Wells, Opowieści fantastyczne (Czytelnik 1956)
  • E.T.A. Hoffmann, Dzieła wybrane (t. I-V; Czytelnik 1957-1962)
  • Tadeusz Żeleński, Znasz-li ten kraj? (Wydawnictwo Literackie 1962)
  • Mark Twain, Trzydzieści trzy opowieści (Czytelnik 1973)
  • Richard Hughes, Orkan na Jamajce (autor wstępu; Książka i Wiedza 1979 [2 wyd.])

 

Źródło informacji: wikipedia.org

Brak miejsc

    loading...

        Nie występują żadne powiązania

        Nie określono wydarzenia

        Dodaj słowa kluczowe