Witold Wirpsza (ur. 4 grudnia 1918 w Odessie - zm. 16 września 1985 w Berlinie) – polski poeta, prozaik, krytyk, tłumacz literatury niemieckiej.

Biografia

Pochodził z rodziny szlacheckiej pieczętującej się herbem Odrowąż. Studiował na Wydziale Prawa UW oraz w Wyższej Szkole Muzycznej w klasie fortepianu w Warszawie. Przed wojną koncertował na fortepianie. Jako poeta debiutował w 1935 na łamach "Kuźni Młodych". Uczestnik kampanii wrześniowej - bronił Oksywia, w czasie wojny więzień oflagów. Po wyzwoleniu oflagu przez Armię Czerwoną, brał udział w Bitwie o Berlin. Po wojnie zamieszkał w Krakowie, później w Warszawie i Szczecinie (1947-1956). W latach 1945-1947 był żołnierzem Ludowego Wojska Polskiego.Był m.in. redaktorem tygodnika "Żołnierz Polski", kierownikiem Wydziału Kultury Wojewódzkiej Rady Narodowej w Szczecinie, redaktorem szczecińskiej rozgłośni Polskiego Radia, członkiem redakcji tygodników "Po Prostu" i "Nowa Kultura", redaktorem działu germanistycznego w PIW-ie. Laureat nagrody literackiej miasta Szczecina (1955). W latach 1966-1967 przebywał na stypendium w Austrii. Wystąpił z PZPR po Marcu 1968 i w tym samym roku wyjechał na kolejne stypendium do Wiednia, skąd później przeniósł się do Szwajcarii, gdzie wydał książkę "Pole, wer bist du?" (Polaku, kim jesteś?). Po jej nieprzychylnym przyjęciu w Polsce zdecydował się na emigrację, przyjął obywatelstwo niemieckie i zamieszkał w Berlinie Zachodnim, gdzie prowadził wykłady m.in. o poezji konkretnej na Uniwersytecie Technicznym w Berlinie. Został pochowany pierwotnie na cmentarzu w berlińskim Ruhleben. Jego dokumenty i rękopisy zostały przekazane do Książnicy Pomorskiej w Szczecinie.

Autor poezji, opowiadań i powieści. Z żoną Marią Kurecką przetłumaczył Doktora Faustusa Manna.

Witold Wirpsza otrzymał w roku 1967 nagrodę Johann-Heinrich-Voß-Preis (niem.) dla tłumaczy.

Ojciec poety i krytyka literackiego Leszka Szarugi (ur.1946) oraz Lidii Wirpszy (ur.1948).

Bibliografia

Poezja

• • Sonata (1949)
  • Stocznia (1949)
  • Polemiki i pieśni (1951)
  • Dziennik Kożedo (1952)
  • Pisane w kraju (1952)
  • List do żony (1953)
  • Poematy i wiersze wybrane (1956)
  • Z mojego życia (1956)
  • Mały gatunek (1960)
  • Don Juan (1960)
  • Komentarze do fotografii (1962)
  • Drugi opór (1965)
  • Przesądy (1966)
  • Bruchsünden und todstücke (1967)
  • Traktat skłamany (1968)
  • Drei Berliner Gedichte (1976)
  • Prognosen oder Die Naturgeschichte der Drachen (1980)
  • Apoteoza tańca (1985)
  • Liturgia (1985)
  • Faeton (1988)
  • Nowy podręcznik wydajnego zażywania narkotyków (1995)
  • Cząstkowa próba o człowieku i inne wiersze (2005)
  • Spis ludności (2005)
  • Utwory ostatnie(2007)

Powieści

• • Na granicy (1954)
  • Pomarańcze na drutach (1964)
  • Wagary (1970)

Zbiory opowiadań

• • Stary tramwaj i inne opowiadania (1955)
  • Morderca (1966)

Eseje

• • Gra znaczeń (1965)
  • Polaku, kim jesteś? (1971)
  • Gra znaczeń, Przerób (2008) (wydane w Instytucie Mikołowskim)

Przekłady

• • Hermann Broch Śmierć Wergilego (razem z Marią Kurecką)
  • Johan Huizinga Homo ludens: zabawa jako źródło kultury (razem z Marią Kurecką)
  • Tomasz Mann Doktor Faustus: żywot niemieckiego kompozytora Adriana Leverkühna, opowiedziany przez jego przyjaciela (razem z Marią Kurecką)
  • Fryderyk Schiller Maria Stuart
  • Albert Schweitzer Jan Sebastian Bach (razem z Marią Kurecką)
  • Valerian Tornius Wolfgang Amadé: powieść o Mozarcie (razem z Marią Kurecką)