Wasilij Wasiljewicz Wierieszczagin (ros. Василий Васильевич Верещагин; ur. 26 października [14 października st.st.] 1842 w Czerepowcu, zginął 13 kwietnia [31 marca st.st] 1904 koło Port Artur) – rosyjski malarz-batalista. Młodszy brat Nikołaja – twórcy „wołogodzkiego masła”.

Życiorys

Wierieszczagin urodził się w zamożnej rodzinie chłopskiej. W wieku dziewięciu lat został przyjęty do Morskiego Korpusu Kadetów w Petersburgu. W 1859 roku otrzymał stopień oficerski, po czym w latach 1860–1863 studiował na Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu, lecz porzucił studia przed ich ukończeniem. Po dłuższym pobycie w Tbilisi, przebywał przez rok w Paryżu na studiach w Akademii Sztuk Pięknych u Jean-Léon Gérôme’a.

W 1867 roku wyruszył z ekspedycją generała Konstantina von Kaufmanna do Turkiestanu. W 1870 roku w pracowni Teodora Horschelta w Monachium na podstawie szkiców z Turkiestanu stworzył cykl obrazów poświęconych egzotycznemu światu emiratu Buchary. W 1874 roku odbył dłuższą wyprawę do Indii.

Wierieszczagin stał się naocznym świadkiem krwawej bitwy pod Szipką. Pod jej wpływem został pacyfistą i w swoim późniejszym malarstwie batalistycznym ukazywał grozę i okrucieństwo wojny.

W latach 1881–1882 odbył podróż po Europie, w roku 1884 wyruszył do Indii, Syrii i Palestyny. Ta ostatnia podróż zaowocowała cyklem obrazów z życia Chrystusa. Zwiedził też Stany Zjednoczone Ameryki. W 1903 roku odwiedził Japonię i zachwycił się jej kulturą.

Po wybuchu wojny rosyjsko-japońskiej znalazł się w Port Artur, wokół którego toczyły się główne starcia z flotą japońską. Zginął 13 kwietnia 1904 roku na pokładzie pancernika „Pietropawłowsk”, wskutek wybuchu magazynu amunicji, gdy okręt wpłynął na japońską minę przed wejściem do portu.

Twórczość

Wierieszczagin malował cykle obrazów o tematyce batalistycznej. Tworzył również dzieła ukazujące kraje egzotyczne, na podstawie szkiców, tworzonych na miejscu wydarzeń w czasie odbytych podróży. Dlatego wiele z jego dzieł posiada wartość dokumentalną. Jego demokratyczny światopogląd zbliżył go do grupy Pieredwiżników.

Jego obraz Apoteoza wojny z lat 1871–1872 przedstawia piramidę czaszek ludzkich na tle spustoszonego krajobrazu. Wierieszczagin zadedykował obraz wszystkim wielkim zdobywcom, minionym, współczesnym i przyszłym.