Nadieżda von Meck (ros. Надежда Филаретовна фон Мекк) (ur. 10 lutego 1831 we wsi Znamienskoje, zm. 13 stycznia 1894 w Nicei lub Wiesbaden) – rosyjska mecenaska sztuki, znana głównie jako protektorka Piotra Czajkowskiego.

Życiorys

Była córką Filareta Frołowskiego i Anastazji Potiomkiny. Od dzieciństwa była wychowywana w atmosferze kultu muzyki.

W wieku 17 lat wyszła za mąż za Karla von Mecka, z którym miała osiemnaścioro dzieci. Wieku dojrzałego dożyło jednak tylko jedenaścioro. Von Meck wzbogacił się na budowie sieci rosyjskich linii kolejowych. Umierając w roku 1876 pozostawił po sobie wielomilionowy majątek, co pozwoliło wdowie na finansowe wspieranie artystów.

Nadieżda starała się naśladować znanego mecenasa sztuk – króla Ludwika II Bawarskiego. Podobnie jak on była zachwycona twórczością Richarda Wagnera. Finansowo wspierała kompozytorów: Nikołaja Rubinsteina i Claude'a Debussy’ego, a przede wszystkim, od roku 1877, Piotra Czajkowskiego. Pozwoliło to Czajkowskiemu rzucić stanowisko profesora Konserwatorium Moskiewskiego i poświęcić się wyłącznie twórczości.

Czajkowski dedykował jej IV Symfonię, lecz na jej życzenie nie wymienił jej nazwiska, dedykując tylko „mojemu przyjacielowi”. Dedykował jej (zaginiony) „Marsz żałobny” z roku 1877. Korespondowali, lecz nigdy nie spotkali się osobiście. Gdy Czajkowski stał się celem ataków krytyki, Nadieżda von Meck podtrzymywała kompozytora na duchu.

Nadieżda von Meck zmarła na gruźlicę, przeżywszy Czajkowskiego o dwa miesiące.

Do grona muzyków wspieranych przez nią należał m.in. Henryk Pachulski i jego brat Władysław, który został w roku 1882 jej sekretarzem i mężem jej córki Julii.