Marian Pankowski (ur. 9 listopada 1919 w Sanoku, zm. 3 kwietnia 2011 w Brukseli) – polski poeta, prozaik, dramaturg, krytyk literacki i tłumacz.

Syn Władysława i Marii z Zielińskich. Miał brata Zygmunta. W 1937 zdał maturę w Gimnazjum Męskim w Sanoku. W 1938 roku rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim, które przerwał wybuch II wojny światowej. Brał udział w kampanii wrześniowej, później należał do Związku Walki Zbrojnej. Po powrocie z wojny obronnej do Sanoka był zatrudniony w sanockiej Fabryce Wagonów. W 1942 roku został aresztowany przez gestapo, był więźniem Auschwitz, Gross-Rosen, Nordhausen, i Bergen-Belsen. Po wojnie osiadł w Belgii, gdzie ukończył studia slawistyczne, otrzymał obywatelstwo belgijskie i pracował jako wykładowca współczesnej literatury polskiej oraz lektor języka polskiego na Université Libre de Bruxelles.

Doktorat napisał o Leśmianie. W latach 1953-1959 był stałym recenzentem paryskiej „Kultury” (według samego Pankowskiego „Kultura” zerwała współpracę po jego podróży do Polski w 1958 i późniejszych entuzjastycznych relacjach o szerokim dostępie do kultury w PRL). Zajmował się także przekładami polskiej poezji na język francuski oraz niemieckiej i francuskiej na język polski. Większość jego twórczości była tłumaczona na język francuski, część na niemiecki i holenderski.

Jako poeta debiutował w 1938 roku wierszem "Czytanie w zieleni", ogłoszonym na łamach lwowskiego lewicowego pisma „Sygnały”. Wydał m.in. kilka zbiorów wierszy (Sto mil przed brzegiem, 1958), tom prozy poetyckiej (Smagła swoboda, 1955, nagrodzona przez paryską „Kulturę”), opowiadania, powieści (m. in. Matuga idzie. Przygody, Granatowy goździk, Rudolf, Z Auschwitzu do Belsen) oraz utwory sceniczne.

Po wojnie po raz pierwszy przyjechał do Polski w 1958 roku (na obchody jubileuszu 70-lecia pierwszej matury w sanockim gimnazjum) - od tej pory odwiedzał ojczyznę i rodzinne miasto. 30 kwietnia 1998 roku otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka za twórczość literacką i naukową oraz popularyzację polskiej kultury na Zachodzie, w tym miasta Sanoka.

W 2009 roku przyjechał do Wrocławia na zaproszenie Dolnośląskiego Komitetu 200. Rocznicy Urodzin Słowackiego, gdzie podczas uroczystej gali w Ossolineum uhonorował Dawida Junga "Laurem Juliusza Słowackiego".

Mieszkał w Brukseli i tam zmarł z powodu powikłań po zapaleniu płuc.

W Sanoku na Rynku przed kamienicą przy ul. Rynek 14 znajduje się ławeczka pamięci Mariana Pankowskiego odsłonięta 9 listopada 2011 w 90. rocznicę urodzin pisarza przez jego bratową Jadwigę z tabliczką zawierającą cytat z Pankowskiego: „To tu, pamiętasz? ...Trwał twój świat”. Na przeciwko stoi podobna ławeczka poświęcona jego szkolnemu koledze Kalmanowi Segalowi. 21 czerwca 2014 na fasadzie budynku Gimnazjum nr 2 im. Królowej Zofii w Sanoku została odsłonięta tablica upamiętniająca trzem absolwentom gimnazjum, którymi byli literaci trzech narodowości: Ukrainiec Bohdan Ihor Antonycz (1909-1937), Żyd Kalman Segal (1917-1980) i Polak Marian Pankowski (1919-2011). Tablica została umieszczona przy wejściu do budynku i odsłonięta 21 czerwca 2014 podczas Światowego Zjazdu Sanoczan. Inskrypcja głosi: Pamięci wybitnych literatów, wychowanków Gimnazjum Męskiego im. Królowej Zofii w Sanoku w okresie międzywojennego dwudziestolecia reprezentujących trzy narodowości tworzące ówczesną społeczność naszego Miasta: Bohdana Ihora Antonycza 1909–1937, Kalmana Segala 1917–1980, Mariana Pankowskiego 1919–2011. Sanok, 21 czerwca 2014 – Światowy Zjazd Sanoczan. Ponadto przy budynku szkoły zostały zasadzone trzy dęby szypułkowe honorujące tych pisarzy, w tym drzewo nazwane „Marian”.

Twórczość

Dramaty

• Teatrowanie nad świętym barszczem (Londyn 1968)
• Nasz Julo czerwony i siedem innych sztuk (Londyn 1981)
• Zygmunt August. Teatrowanie na użytek ludzi sceny i filmu (Londyn 1986)

Poezje

• Pieśni pompejańskie (Bruksela 1946)
• Wiersze alpejskie (Bruksela 1947)

Proza

• Smagła swoboda (Paryż 1955, Warszawa 1980)
• Matuga idzie (1959)
• Kozak i inne opowieści (Bruksela 1965)
• Granatowy Goździk (Londyn 1972)
• Rudolf (1980, 1984, 2005)
• Powrót białych nietoperzy (1991)
• Pątnicy z Macierzyzny (Lublin 1987, Kraków 2007)
• Putto (Poznań 1994)
• Z Auszwicu do Belsen (2000)
• W stronę miłości (2001)
• Bal wdów i wdowców (Kraków 2006)
• Ostatni zlot aniołów (Warszawa 2007)
• Była Żydówka, nie ma Żydówki (2008)
• Niewola i dola Adama Poremby (2009)
• Tratwa nas czeka (2010)
• Nastka, śmiej się! (2013)

Nagrody

• Nagroda Miasta Sanoka (1994) za całokształt twórczości, wybitne osiągnięcia na niwie literatury za rok 1994.
• Nagroda Literacka Gdynia w kategorii Proza za książkę Ostatni zlot aniołów (2008)