Ľudovít Štúr
- Data urodzenia:
- 28.10.1815
- Data śmierci:
- 12.01.1856
- Długość życia:
- 40
- Days since birth:
- 76476
- Years since birth:
- 209
- Dni od śmierci:
- 61789
- Lata od śmierci:
- 169
- Inne imiona lub nazwisko panieńskie:
- Ludevít Velislav Štúr
- Inne nazwiska/pseudonimy:
- Ľudovít Štúr, Ļudovīts Štūrs, Ľudovít Štúr;, Людовит Велислав Штур, Ľudovít Štúr;Людовит Велислав Штур;
- Kategorie:
- pedagog, nauczyciel, polityk, publicysta
- Narodowość:
- słowacka
- Cmentarz:
- Określ cmentarz
Ľudovít Štúr, Ludevít Velislav Štúr (ur. 28 października 1815 w Uhrovcu, zm. 12 stycznia 1856 w Modrej) – słowacki pisarz, publicysta, działacz narodowy, językoznawca, kodyfikator języka słowackiego, filozof.
W latach 1837–1838 i 1840–1843 Ľudovít Štúr był pedagogiem w ewangelickim liceum w Preszburgu (Bratysława). W latach 1838–1840 studiował w Halle. Później prowadził samodzielne badania naukowe nad słowackim językiem, dziejami i kulturą Słowacji. Od 1851 mieszkał pod nadzorem policji w miejscowości Modra.
Jako nauczyciel bratysławskiego liceum Ľudovít Štúr wykładał filozofię, historię i literaturę słowiańską. Jego wykłady umacniały w słuchaczach patriotyczny zapał. Wkrótce skupiła się wokół niego grupa młodej słowackiej inteligencji, której nadano nazwę szturowcy (słow. štúrovci).
W 1846 wydał swą najdonioślejszą pracę Nárečja slovenskuo alebo potreba písaňja v tomto nárečí (słow. Nárečie slovenské alebo potreba písania v tomto nárečí, pol. „Gwara słowacka albo potrzeba pisania w tej gwarze”), która stanowiła pierwszy wyraz dążenia do uniezależnienia języka słowackiego od czeskiego, w pewnej mierze ustalała wzorzec słowackiego języka literackiego, a także zawierała ideowo-polityczne poglądy autora i grupy jego zwolenników. Następnie w dziele Nauka reči slovenskej („Nauka słowackiej mowy”) Štúr usystematyzował gramatykę ówczesnego języka słowackiego. Prace te stanowią tzw. kodyfikację szturowską.
W czasie Wiosny Ludów Ľudovít Štúr podjął intensywną działalność publicystyczną i polityczną w kierunku słowackiego wyzwolenia narodowego i reform społecznych na Węgrzech. Te żądania artykułował występując na węgierskim sejmie w Preszburgu (Bratysława) od 1847. W ten sposób Ľudovít Štúr stał się ideologiem formującego się, nowoczesnego narodu słowackiego i rosnącej w siłę burżuazji. Dążenia narodowowyzwoleńcze postawiły go w opozycji do rewolucyjnego rządu węgierskiego, który na fali węgierskiego nacjonalizmu zwalczał program narodowego ruchu słowackiego. W 1848 rząd węgierski zagroził aresztowaniem Štúra i jego współpracowników Jozefa Miloslava Hurbana i Michala Miloslava Hodžy, czym zmusił ich do licznych ustępstw. W dalszym toku rewolucji na Węgrzech Štúr stał się jednym z głównych przedstawicieli i dowódców słowackiego powstania w latach 1848–1849 i wiodącym działaczem Słowackiej Rady Narodowej (Slovenská národná rada).
Po porażce rewolucji burżuazyjnej, która nie spełniła jego politycznych nadziei, był zmuszony zaniechać bezpośredniej działalności politycznej; zajmował się niemal wyłącznie literaturą i nauką (Spevy a piesne, Dumky večerní, O národnych písních a pověstech plemen slovanskích, Slovanstvo a svet budúcnosti).
Zmarł kilka tygodni po przypadkowym postrzeleniu się podczas polowania w dniu 22 grudnia 1855 w okolicach Modrej, gdzie istnieje obecnie muzeum Ľudovíta Štúra (Múzeum Ľudovíta Štúra v Modre). Jego nazwiskiem nazwano po II wojnie światowej miasto Štúrovo w południowej Słowacji oraz jedną z planetoid – (3393) Štúr.
2 lutego 1994 w Republice Słowackiej ustanowiono order jego imienia.
Źródło informacji: wikipedia.org
Brak miejsc
Nie występują żadne powiązania
Nie określono wydarzenia