Stary Cmentarz w Łodzi – to jedna z najważniejszych nekropolii Łodzi. Cmentarz jest trójwyznaniowy – podzielony stosownie do wyznań na następujące części: katolicką (11 ha), ewangelicką (9 ha) i prawosławną (niespełna 1 ha).

Historia

Cmentarz założony w 1855, znajduje się przy zbiegu ulic Ogrodowej i Srebrzyńskiej.

Od 1995, cyklicznie pierwszego listopada, prowadzona jest kwesta na rzecz ratowania zabytków Cmentarza. Od tej pory uratowano i odnowiono już kilkadziesiąt obiektów cmentarza. Inicjatorem tej akcji był Wojciech Słodkowski (dziennikarz łódzkiej telewizji), który prowadził ją co roku do 2012. Zbiórkę teraz organizuje, po swoim powstaniu w 1999 Towarzystwo Opieki nad Starym Cmentarzem któremu od początku przewodniczył nieżyjący już Stanisław Łukawski (nestor łódzkich przewodników).

W roku 2009 powstał film dokumentalny Nekropolis. Łódzkie trójprzymierze cieni w reżyserii Andrzeja B. Czuldy o Cmentarzu Starym, historii Łodzi i najwybitniejszych postaciach tworzących to miasto w okresie fabrykanckim, a pochowane na tej trójwyznaniowej nekropolii.

nr rej. A/273, A/274, A/275 z 16 września 1980

Grobowce

Znajdują się tu mauzolea łódzkich rodów fabrykanckich – Grohmanów, Geyerów, Kunitzerów, Kindermannów. Najokazalszym z nich w części ewangelickiej jest neogotyckie mauzoleum wystawione w latach 1885–1888 według projektu Edwarda Lillpopa i Józefa Piusa Dziekońskiego zwane Kaplicą Scheiblerów, w której pochowany jest Karol Scheibler. Nad częścią katolicką dominuje neorenesansowe mauzoleum rodziny Heinzlów, wzniesione w latach 1899–1904, w której jako pierwszy spoczął Juliusz Heinzel. W prawosławnej części nekropolii pochowani są przede wszystkim rosyjscy urzędnicy carscy i żołnierze; znajduje się tam mauzoleum Gojżewskich – kaplica Zmartwychwstania Pańskiego, należąca do łódzkiej parafii prawosławnej św. Aleksandra Newskiego. Ponad 200 znajdujących się tutaj grobowców zostało wpisanych do rejestru zabytków.