Krystyna Waleria Sienkiewicz (ur. 14 lutego 1935 w Ostrowi Mazowieckiej, zm. 12 lutego 2017 w Warszawie) – polska aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna.

Jej rodzice zostali zamordowani przez Niemców. Po zakończeniu II wojny światowej Krystynę i jej brata Ryszarda odnalazła stryjeczna siostra ich ojca. Ciotka zabrała ją do Szczytna, a jej brat został w łódzkim sierocińcu.

Od najmłodszych lat była uzdolniona humanistycznie. Już jako czteroletnia dziewczynka potrafiła czytać i pisać. Na scenie zadebiutowała przez zbieg okoliczności. Studiując na warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych, w dniu 1 września 1955 roku zastąpiła chorą koleżankę w Studenckim Teatrze Satyryków (STS). Krzysztof Teodor Toeplitz napisał wtedy o niej: „różowe zjawisko STS-u”. W 1957 ukończyła studia plastyczne i została zaangażowana jako aktorka do STS-u. Rok później zadebiutowała na dużym ekranie w dramacie Wojciecha Jerzego Hasa Pożegnania (1958) u boku Tadeusza Janczara. W komedii sensacyjnej Jana Batorego Lekarstwo na miłość (1965) zagrała Jankę, przyjaciółkę Joanny (Kalina Jędrusik), w komedii wojennej Rzeczpospolita babska (1969) wystąpiła w roli szeregowego Anieli. W serialu Rodzina Leśniewskich (1978) wcieliła się w rolę matki, Jadwigi Leśniewskiej. W serialu Rozalka Olaboga pojawiła się jako nauczycielka Bożkowa, mama tytułowej bohaterki.

Występowała w teatrach warszawskich: Ateneum im. Stefana Jaracza (1964–1970), Rozmaitości (1973), Syrena (1975–1984, 2000, 2004), Komedia (1988, 1994), Scena Prezentacje (1994–1995), Na Woli (1995), Rampa na Targówku (2006–2008) oraz Teatrze Polskim w Poznaniu (1985).

W latach 1958–1966 pojawiała się w programie Kabaret Starszych Panów. W 1971 roku otrzymała Nagrodę Specjalną Jury na IX Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu. W latach 70. przez pewien czas towarzyszyła Andrzejowi Zaorskiemu w prowadzeniu programu Studio Gama. Była jedną z gwiazd programów kabaretowych Olgi Lipińskiej, począwszy od cyklu Gallux Show (m.in. w duecie z Barbarą Wrzesińską jako Siostry Sisters) poprzez kolejne edycje programów Właśnie leci kabarecik i Kurtyna w górę. W słuchowisku radiowym Rodzina Poszepszyńskich Jacka Janczarskiego i Macieja Zembatego często odgrywała rolę panny Ingi, sąsiadki tytułowej rodziny. W roku 1996 odebrała Nagrodę Artystyczną Polskiej Estrady ˌˌPrometeuszˈˈ.

Postanowieniem Prezydenta RP z dnia 7 października 2003 za wybitne zasługi w działalności na rzecz rozwoju studenckiego ruchu kulturalnego została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

W 2007 z rąk Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Kazimierza Michała Ujazdowskiego odebrała Złoty Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis.

W Wyborach prezydenckich w 2010 roku zasiadła w komitecie honorowym kandydata na urząd prezydenta Janusza Korwin-Mikkego.

W 2004 r. w wyniku krwotoku przedsiatkowego obu oczu utraciła 85% wzroku, ale mimo to nie przerwała swojej pracy zawodowej. Później, dzięki terapii prof. Ariadny Gierek-Łapińskiej stan jej wzroku znacznie się poprawił.

W październiku 2015 roku nakładem Wydawnictwa Marginesy ukazała się biografia Krystyny Sienkiewicz autorstwa Grzegorza Ćwiertniewicza, "Krystyna Sienkiewicz. Różowe zjawisko".

Zmarła 12 lutego 2017.

Rodzina

Pierwszym mężem aktorki był piosenkarz Włodzimierz Rylski, drugim Andrzej Przyłubski. Aktorka ma adoptowaną córkę, Julię. Bratankiem Krystyny Sienkiewicz jest lekarz i muzyk Kuba Sienkiewicz.

Filmografia

• 2006: Bezmiar sprawiedliwości − oburzona kobieta w restauracji
• 1980: Rodzina Leśniewskich − mama Jadwiga Leśniewska
• 1971: Milion za Laurę − członek komisji w telewizji
• 1971: Motodrama − Krysia, sekretarka klubu sportowego, narzeczona Jacka
• 1969: Rzeczpospolita babska − szeregowy Aniela
• 1967: Dziadek do orzechów
• 1967: Paryż - Warszawa bez wizy − radiotelegrafistka Zula
• 1967: To jest twój nowy syn − Ala
• 1967: Zwariowana noc − służąca Cesia
• 1965: Lekarstwo na miłość − Janka, przyjaciółka Joanny
• 1963: Godzina pąsowej róży − koleżanka Karola; wnuczka na plaży
• 1963: Smarkula − Julka Wronicz, siostra Jurka, koleżanka Krysi
• 1962: Jutro premiera − ekspedientka w kwiaciarni
• 1959: Inspekcja pana Anatola − dziewczyna w klubie parodiująca Giuliettę Masinę
• 1958: Pożegnania − prostytutka z papierosem

• 2014: Lekarze – Zofia Grzelak (odc. 52)
• 2013: Na dobre i na złe – pani Łucja, pierwsza pacjentka Oli (odc. 518)
• 2007: Codzienna 2 m. 3 − w roli samej siebie (odc. 47)
• 2006: Bezmiar sprawiedliwości − oburzona kobieta w restauracji (odc. 3)
• 2006: Ale się kręci − Matylda, ciotka Magdy
• 2006: Hela w opałach − Lusia, prababcia dzieci Heleny (odc. 11)
• 2006: Egzamin z życia − kobieta w kawiarni (odc. 46)
• 2005: Anioł Stróż − ciotka Krystyna (odc. 11)
• 2004: Daleko od noszy − matka Kidlera (odc. 39)
• 2002: Na dobre i na złe − pani Regina (odc. 96)
• 1999-2000: Graczykowie − babcia Aniela
• 1998: Z pianką czy bez − babcia klozetowa Tola (odc. 8 i 9)
• 1989: Paziowie − kucharka Serczykowa
• 1988: Mistrz i Małgorzata − pisarka Karaulina, członkini "Massolitu"
• 1984: Rozalka Olaboga − nauczycielka Bożkowa, mama Rozalki
• 1978: Rodzina Leśniewskich − mama Jadwiga Leśniewska
• 1968: Klub profesora Tutki − Weronika (odc. 6); "interesująca" aktorka (odc. 7)
• 1964: Barbara i Jan − robotnica w zakładach im. Róży Luksemburg (odc. 1)

Wybrane role teatralne

• Teatr Ateneum im. Stefana Jaracza w Warszawie
  • 1968: Lato jako Lusia
  • 1967: Zmierzch jako Kłasza Zubariewa/Sąsiadka
  • 1966: Śmierć na gruszy jako Nieznajomy
  • 1965: Ptak jako Marysia
  • 1964: Niech no tylko zakwitną jabłonie jako Krysia Traktorzystka
• Studencki Teatr Satyryków
  • 1971: Sobie i państwu jako Ona/Żona
• Teatr Rozmaitości
  • 1974: Łotrzyce jako Waleria
• Teatr Polski w Poznaniu
  • 1985: Wyspy Galapagos jako Krysia
• Teatr na Woli
  • 1995: Nunsense jako Siostra Mary Amnezja
• Teatr Rampa
  • 2008: Klimakterium i już jako Krycha
• Teatr Finestra
  • 2011: Zamknięty świat jako Lucyna
• Teatr Komedia w Warszawie
  • 2013: Harold i Matylda jako Matylda

Twórczość literacka

• Krystyna Sienkiewicz Haftowane gałgany, Młodzieżowa Agencja Wydawnicza 1988, ISBN 83-203-1446-1
• Krystyna Sienkiewicz ...zgadnij z kim leżę, Baobab 2005
• Krystyna Sienkiewicz Cacko, Prószyński i S-ka 2013
• Krystyna Sienkiewicz Skrawki, Prószyński i S-ka 2016, ISBN 978-83-9097-009-0

Odznaczenia i nagrody

• Srebrny Krzyż Zasługi (1979)
• Złoty Krzyż Zasługi (1980)
• Prometeusz – Nagroda Artystyczna Polskiej Estrady za szczególne osiągnięcia dla sztuki estradowej (1996)
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2003)
• Złoty Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis (2007)
• II miejsce na Przeglądzie Teatralno-Kabaretowym Letniej Sceny Forum w Łodzi (2009)