Jan Nepomucen
- Data urodzenia:
- 00.00.1345
- Data śmierci:
- 20.03.1393
- Długość życia:
- 48
- Days since birth:
- 248445
- Years since birth:
- 680
- Dni od śmierci:
- 230834
- Lata od śmierci:
- 631
- Inne nazwiska/pseudonimy:
- Johannes Nepomuk, Jans Nepomuks, Jan Nepomucký;Johannes Nepomuk, , John of Nepomuk, Jan Nepomucký;John of Nepomuk, Jean Népomucène, Jan Nepomucký;Jean Népomucène, Jonas Nepomukas, Jan Nepomucký;Jonas Nepomukas, Jan Nepomucký;, Ян Непомуц
- Narodowość:
- czeska
- Cmentarz:
- Określ cmentarz
Jan Nepomucen (ur. ok. 1350 w Pomuku, obecnie Nepomuk, zm. 20 marca 1393 w Pradze) – prezbiter, spowiednik Zofii Bawarskiej, męczennik i święty Kościoła katolickiego.
Biografia
Ok. 1380 przyjął święcenia kapłańskie i został kanonikiem przy katedrze św. Wita, Wacława i Wojciecha w Hradczanach. Studiował prawo kanoniczne w Pradze i Padwie. Następnie piastował godność kanonika kolegiaty praskiej św. Idziego, a w 1389 mianowany został wikariuszem generalnym arcybiskupa praskiego Jana z Jenstjena. W związku z zatargiem między królem Czech Wacławem IV a arcybiskupem, Jan Nepomucen popadł w niełaskę władcy i w 1393 został uwięziony. Następnie zrzucono go z mostu Karola do rzeki Wełtawy. Ta scena jest przedstawiona na przykład na płaskorzeźbie umieszczonej na ołtarzu Jana Nepomucena w kościele św. Mikołaja z Miry w Bochni. Jego zwłoki złożono w katedrze na Hradczanach. Według tradycji po otwarciu krypty świętego przed kanonizacją w 1719 okazało się, że jego zwłoki mają nienaruszony język.
Według innej wersji, Jan Nepomucen po odmówieniu ujawnienia tajemnicy spowiedzi królowej Zofii królowi czeskiemu Wacławowi (król podejrzewał żonę o niewierność), został poddany ciężkim torturom i w konsekwencji wrzucony do Wełtawy.
Kult
Kult Jana Nepomucena rozwijali głównie jezuici, częściowo po to, aby osłabić silny w Czechach kult Jana Husa.
Jan Nepomucen został beatyfikowany w 1721 roku przez Innocentego XII, a kanonizowany 19 marca 1729 przez Benedykta XIII. Już wcześniej uchodził za nieformalnego patrona Czech, a jego kult rozprzestrzenił się na sąsiednie ziemie, zwłaszcza Śląsk.
Jego wspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim obchodzone jest 21 maja.
IkonografiaW ikonografii święty przedstawiany jest w stroju kapłańskim, w sutannie, rokiecie, birecie. W ręku palma męczeńska; niekiedy trzyma palec na ustach, symbol zachowanej tajemnicy.
Jego atrybutami są: klucz, książka, kłódka, krzyż w ręce, zapieczętowany list, most (z którego został zrzucony), pieczęć, wieniec z pięciu gwiazd (w środku napis TACUI - "milczałem"), woda, zamek.
PatronatJest patronem jezuitów, Pragi, spowiedników, szczerej spowiedzi, dobrej sławy i tonących oraz orędownikiem podczas powodzi. Jest także patronem mostów.
Według tradycji ludowej był świętym, który chronił pola i zasiewy przed powodzią, ale również i suszą. Dlatego figury Jana Nepomucena (nepomuki) można spotkać jeszcze dzisiaj przy drogach w sąsiedztwie mostów, rzek, ale również na placach publicznych i kościelnych oraz na skrzyżowaniach dróg.
PomnikiPierwszą figurą Jana Nepomucena jest pomnik w Pradze, na moście Karola, z którego miał zostać zrzucony. Wokół jego głowy pojawiło się pięć gwiazd (symbolizujących pięć cnót męczeńskich), tworzących aureolę, która ponoć miała ukazać się w miejscu wrzucenia go do rzeki. Pomnik ten ustalił kanon dla ikonografii, kolejne przedstawienie opierały się na pomniku praskim.
- Wybrane pomniki
-
Praga, most Karola, św. Jan Nepomucen
-
Pomnik św. Jana Nepomucena w Bühlertann
-
Jan Nepomucen na wrocławskim Ostrowie Tumskim
-
Wrocław, figura św. Jana Nepomucena przed kościołem pw. św. Macieja
-
Jan Nepomucen - pomnik w Trzebnicy
-
Scena śmierci Jana Nepomucena - fragment pomnika w Otyniu
-
Jan Nepomucen na dziedzińcu kościoła św. Jakuba Apostoła w Opatowcu
-
Jan Nepomucen w Kamiennej Górze
-
Częstochowa, Jasna Góra, figura św. Jana Nepomucena
Zobacz też
- parafie pod wezwaniem św. Jana Nepomucena
- wstawiennictwo świętych
Źródło informacji: wikipedia.org
Brak miejsc
Nie występują żadne powiązania