Jalu Kurek

Dodaj nowe zdjęcie!
Data urodzenia:
27.02.1904
Data śmierci:
10.11.1983
Długość życia:
79
Days since birth:
43952
Years since birth:
120
Dni od śmierci:
14842
Lata od śmierci:
40
Inne imiona lub nazwisko panieńskie:
Franciszek Kurek
Kategorie:
pisarz, poeta
Narodowość:
 polska
Cmentarz:
Określ cmentarz

Jalu Kurek, ps. "mafarka", Jan Skowron (ur. 27 lutego 1904 w Krakowie jako Franciszek Kurek, zm. 10 listopada 1983 w Rabce) – polski poeta i prozaik, przedstawiciel tzw. Awangardy Krakowskiej. Laureat Nagrody Młodych Polskiej Akademii Literatury za powieść społeczno-obyczajową z życia ówczesnej wsi małopolskiej Grypa szaleje w Naprawie.

Absolwent I Liceum Ogólnokształcącego im. Bartłomieja Nowodworskiego w Krakowie oraz Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Jagiellońskiego (filologia polska i romańska). Studia pogłębił na uniwersytecie w Neapolu. Był wieloletnim przyjacielem F. T. Marinettiego.

Silnie związany z rodzinnymi Beskidami (jego matka pochodziła z Naprawy), którym poświęcił kilka powieści. Największą sławę przyniosły mu Grypa szaleje w Naprawie z 1934 i Woda wyżej z 1935. Jest autorem wielu liryków, poematów, opowiadań i powieści. Przez długie lata pracował jako dziennikarz i redaktor, czego pozostałością są jego reportaże, felietony, eseje i artykuły. Autor licznych przekładów poezji włoskiej (m.in. Sonetów do Laury Franciszka Petrarki). Jako tłumacz z języka włoskiego przyczynił się do popularyzacji w Polsce dorobku włoskich futurystów. W latach 1931-33 redaktor awangardowej "Linii". Zajmował się również teatrem i filmem (OR - Obliczenia Rytmiczne z 1933, jeden z pierwszych polskich filmów eksperymentalnych). Malował obrazy, wędrował po górach (był taternikiem), uprawiał sport.

Osobliwe imię Jalu było dziecięcym przezwiskiem pisarza, nadanym mu przypadkowo, ale używanym nawet w domu (pochodziło od nazwy rzeki Yalu, granicznej rzeki między Chinami i Koreą). Franciszek Kurek używał tego imienia najpierw w pseudonimie literackim, a później urzędowo zmienił sobie imię.

W 1957 wraz z żoną Hanną Ablewicz-Kurek (również pisarką) pisarz rozpoczął budowę drewnianego domu w Naprawie. Dom stanął w miejscu, w którym stała kiedyś chałupa matki Kurka (Rozalii Kurek, z domu Panek). Literat miał dwoje dzieci: Ewę i Grzegorza.

Publikacje (wybrane wydania)

  • Mount Everest, Warszawa 1924;
  • Upały, 1925;
  • Śpiewy o Rzeczypospolitej, 1929;
  • Kim był Andrzej Panik? Andrzej Panik zamordował Amundsena, nakładem "Zwrotnicy", Kraków 1926;
  • SOS (Zbaw nasze dusze!), nakładem "Zwrotnicy", Kraków 1927;
  • Mohigangas, 1934;
  • Grypa szaleje w Naprawie, 1934;
  • Woda wyżej, 1935;
  • Drzewo boleści, 1938;
  • Zamurowana rzeka, Lwów 1939;
  • Młodości, śpiewaj!, wydawnictwo "Rój", Warszawa 1939;
  • Janosik. tom 1-3, 1945-48;
  • Ocean Nie-Spokojny, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1951;
  • Węzeł Garmo, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1953;
  • Nad Czorsztynem się błyska, Państwowy Instytut Wydawniczy, 1953;
  • Dzień dobry, Toporna, Wydawnictwo "Iskry", 1954;
  • Księga Tatr, Wydawnictwo "Iskry", Warszawa 1955;
  • Wiersze wybrane, Kraków 1956;
  • Strumień goryczy, Warszawa 1957;
  • Gwiazda Spada, Wydawnictwo "Iskry", 1959;
  • Pepe kanarek, Wydawnictwo "Iskry", 1961;
  • Zabijcie Barabasza, PAX, 1961;
  • Kantata profesora Wróbla, Wydawnictwo Literackie, 1962;
  • Mój Kraków, Wydawnictwo Literackie, 1963;
  • Eksplodują ogrody, 1964;
  • Uważaj, żmija!, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1965;
  • Rzecz niepodległa, Wydawnictwo Literackie, 1966;
  • Posągi z wiatru, Warszawa 1966;
  • Pod przełęczą, Wydawnictwo Literackie, Warszawa 1968;
  • Świnia Skała, Warszawa 1970;
  • Syn Róży, 1970;
  • Wysoka Gierlachowska, Warszawa 1970;
  • Bestia, 1973;
  • Ludowa lutnia, Warszawa 1975;
  • Planeta, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1975;
  • Zmierzch natchnienia?, 1976;
  • Godzina X. Rzecz o umieraniu, 1978;
  • Księga Tatr wtóra, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1978;
  • Boże mojego serca, Kraków 1983;
  • Najkamienniejsze; Wiersze tatrzańskie, Warszawa 1984.

 

Źródło informacji: wikipedia.org

Brak miejsc

    loading...

        Nie występują żadne powiązania

        Nie określono wydarzenia

        Dodaj słowa kluczowe