Henryk Mikolasch (ur. w 1872 we Lwowie, zm. w 1931 w Tatarowie) - polski fotograf i artysta malarz.

Był potomkiem znanych lwowskich aptekarzy, właścicieli największej lwowskiej apteki i drogerii „Pod Złotą Głową” - Piotra i Karola Henryka, zrezygnował jednak z prowadzenia rodzinnego interesu i obie firmy sprzedał przed pierwszą wojną światową. Jako młody człowiek zainteresował się fotografią i tej właśnie pasji poświęcił swoją przyszłość. Fotografował od 12 roku życia. W dziedzinie fotografii był samoukiem.

Ukończył studia na Uniwersytecie Lwowskim uwieńczone doktoratem z filozofii (farmakologia i chemia).

Był wykładowcą i kierownikiem Zakładu Fotografii przy Wydziale Ogólnym Politechniki Lwowskiej. Był pionierem polskiej sztuki fotograficznej, autorem wielu prac teoretycznych. Wykształcił wielu znakomitych polskich fotografów. Był jednym z pierwszych polskich fotografów, którzy wykonywali fotografie barwne (jest autorem słynnego zdjęcia z 1910 r. pod tytułem Dziewczynka z morelami).

W kręgu jego zainteresowań były różne dziedziny sztuki, m.in.:

• malarstwo (malował akwarelą, był uczniem Juliusza Kossaka, Fałata i Stanisławskiego)
• muzyka (uczył się śpiewu w klasie Walerego Wysockiego w Konserwatorium Galicyjskiego Towarzystwa Muzycznego.

Był wielokrotnym uczestnikiem wystaw fotograficznych w kraju i za granicą (przed I wojną światową ponad 20 wystaw), zdobywcą wielu nagród w tej dziedzinie. Do 1910 roku odznaczony na wystawach fotograficznych w Amsterdamie, Paryżu, Wiedniu, Londynie i Budapeszcie. Zdobył złoty medal na I Wielkiej Wystawie Słowiańskiej w Wieliczce (1903)

W latach 1921-1931 wykładał na Politechnice Lwowskiej, gdzie kierował Zakładem Fotografii. Prowadził zajęcia na wydziale inżynierii lądowej i wodnej, i architektonicznym. Prowadził ćwiczenia z fotografii dokumentarnej i artystycznej, optyki fotograficznej, procesów chemicznych i pozytywowo-negatywowych, estetyki obrazów fotograficznych. Wprowadził technikę bromoleju do wykonywania pozytywów.

Pisał artykuły popularyzujące sztukę fotograficzną. Zawierały one wskazówki dotyczące sztuki fotografowania i uczyły techniki fotograficznej. Był autorem trzech opracowań z dziedziny fotografii:

• Moja technika olejna i bromoolejna (1926),
• Sztuka wywoływania zdjęć fotograficznych (1931)
• Moja technika gumowa (1932 – wydana pośmiertnie).
• Polskie słownictwo fotograficzne (wraz z Józefem Świtkowskim
• Album Fotografów Polskich (1905) z pracami fotografów-amatorów.

W 1903 został wybrany na prezesa pierwszego polskiego stowarzyszenia zrzeszającego fotografów - Klubu Miłośników Sztuki Fotograficznej (klub działał od 1891). Z jego inicjatywy Klub przekształcono w 1903 r. w Lwowskie Towarzystwo Fotograficzne, którego był honorowym prezesem. Był członkiem honorowym Polskiego Towarzystwa Miłośników Fotografii w Warszawie, jednym z pierwszych pięciu członków Kapituły Seniorów Foto-Klubu Polskiego. Z jego udziałem powstało czasopismo Wiadomości Fotograficzne. Był jurorem wielu wystaw fotograficznych, konstruktorem aparatów fotograficznych. Eksperymentował z technikami szlachetnymi. Popularyzował fotografię wśród młodzieży. Prowadził lekcje prywatne z zakresu fotografii i wykształcił wielu polskich artystów m.in. Janinę Mierzecką, Zbigniewa Bieniawskiego, Jana Neumana.

Wystawy indywidualne:

• 1926 Lwów
• 1930 Lwów,
• 1930 Warszawa,
• 1932 Lwów – pośmiertna.

W 1973 roku w galerii Związku Polskich Artystów i Fotografików odbyła się wystawa Henryk Mikolasch i Jemu współcześni zorganizowana przez jego uczennicę Janinę Mierzecką.

Pochowany na cmentarzu Łyczakowskim.