Henryk Markiewicz (ur. 16 listopada 1922 w Krakowie, zm. 31 października 2013 tamże) – polski teoretyk i historyk literatury, profesor UJ.

Biografia

Zajmował się historią literatury polskiej lat 1864–1939, teorią literatury, metodologią badań literackich, historią nauki o literaturze i krytyki literackiej.

Emerytowany profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek krajowy czynny Polskiej Akademii Umiejętności, członek krajowy rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk, były dyrektor Instytutu Filologii Polskiej (dziś – Wydziału Polonistyki) UJ.

Wieloletni zastępca redaktora naczelnego "Pamiętnika Literackiego" i redaktor "Polskiego Słownika Biograficznego", redaktor serii "Biblioteka Studiów Literackich", członek redakcji naczelnej "Obrazu Literatury Polskiej XIX i XX wieku".

Publikacje

• Prus i Żeromski (1954, 1964)
• Tradycje i rewizje (1957)
• monografii literatury pozytywizmu:
  • Literatura pozytywizmu, 1986
  • Pozytywizm, 1978, 1999
• dzieł z zakresu teorii literatury i metodologii literaturoznawstwa:
  • Główne problemy wiedzy o literaturze, 1965
  • Przekroje i zbliżenia dawne i nowe, 1976
  • Wymiary dzieła literackiego, 1984
  • Literaturoznawstwo i jego sąsiedztwa, 1989
  • Teoria powieści za granicą, 1995
  • Polskie teorie powieści, 1998
• dzieł z historii nauki o literaturze i krytyki literackiej:
  • Polska nauka o literaturze, 1981
  • Świadomość literatury, 1985

Współautor (wraz z Andrzejem Romanowskim) słownika cytatów Skrzydlate słowa (seria druga – 1998). Prace wybrane Henryka Markiewicza ukazały się w 6 tomach w latach 1995–1998.

Był także autorem autobiograficznej książki Mój życiorys polonistyczny – z historią w tle (2002), uzupełnionej dodatkowo wywiadem przeprowadzonym przez Barbarę Łopieńską.

Ordery, nagrody i wyróżnienia

W 2000 został odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.

W styczniu 2007 został odznaczony Złotym Medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis".

W czerwcu 2001 za książkę biograficzną Boy-Żeleński uhonorowany został nagrodą Krakowska Książka Miesiąca.

Doktor honoris causa Wyższej Szkoły Pedagogicznej (aktualnie Uniwersytet Pedagogiczny) w Krakowie (1996) i Uniwersytetu Gdańskiego (1996).