Henry Valentine Miller (ur. 26 grudnia 1891 w Nowym Jorku, zm. 7 czerwca 1980 w Los Angeles) - amerykański pisarz i malarz.

Urodził się w Nowym Jorku, w Brooklynie jako potomek niemieckich emigrantów. Po dość chaotycznych i nieukończonych studiach imał się różnych zajęć, np. w latach 1920-1924 pracował w Western Union. Nie pociągała go jednak rutyna pracy, prowadził życie niespokojne i nieuporządkowane. W 1928 odbył podróż po Europie, odwiedzając również Polskę. W 1930 wyjechał do Paryża, gdzie przebywał do wybuchu II wojny światowej.

Podczas pierwszej zimy w Paryżu głodował, schronienie i zarobek znalazł dzięki pomocy swojego krajana Richarda Osborna. W 1931 rozpoczął pracę jako korektor w czasopiśmie Tribune, gdzie opublikował kilka swoich artykułów pod nazwiskiem Alfreda Pérlesa, jednego z redaktorów.

W 1934 napisał powieść Zwrotnik Raka (Tropic of Cancer). Książka ta została zakazana w USA jako zbyt śmiała ze względu na otwarte wątki erotyczne. Tematykę tę Miller kontynuował w Czarnej Wiośnie 1936 i Zwrotniku Koziorożca 1939. W 1940 powrócił do kraju i osiadł w Kalifornii.

W prozie atakował podejście współczesnych Amerykanów do moralności i ich purytański system wartości. Zwrotnik Raka został po raz pierwszy oficjalnie opublikowany w USA dopiero w 1964, po tym jak Sąd Najwyższy USA uchylił wyrok sądu stanowego. Publikacja odegrała znaczącą rolę w kształtowaniu się amerykańskiej rewolucji seksualnej.

Najważniejsze dzieła

Zwrotnik Raka (Tropic of Cancer), 1934.
Zwrotnik Koziorożca (Tropic of Capricorn), 1939.
Kolos z Maroussi (The Colossus of Maroussi), 1941.
Pamiętać, by pamiętać (Remember to Remember), 1947. (Volume 2 of The Air-Conditioned Nightmare.)
Sexus (Book One of The Rosy Crucifixion), 1949.
Książki mojego życia (The Books in My Life), 1952.
Plexus (Book Two of The Rosy Crucifixion), 1953.
Ciche dni w Clichy (Quiet Days in Clichy), 1956.
Diabeł w raju (A Devil in Paradise), 1956.
Big Sur i pomarańcze Hieronima Boscha (Big Sur and the Oranges of Hieronymus Bosch), 1957.
Nexus (Book Three of The Rosy Crucifixion), 1960.

***