Pod koniec XIX wieku Żydzi stanowili w Sokółce prawie 40% ogólnej liczby mieszkańców, po wybuchu II wojny światowej było tam ich około siedmiu tysięcy. W zachodniej części miasta znajdowało się większość domów zajmowanych przez Żydów, mieli oni kilka synagog, jesziwę, mykwę i nieistniejący już dzisiaj najstarszy sokólski cmentarz żydowski. Kirkut ten był położony przy synagodze, nie ma obecnie po nim żadnych śladów, zniknęły na początku ubiegłego wieku.

Nowy cmentarz żydowski w Sokółce powstał w końcu siedemnastego wieku, położony jest przy ulicy Zamenhoffa, dzieli się na część starą i nową, łącznie zajmując prawie 17.000 metrów kwadratowych. Obok Krynek jest to jedna z lepiej zachowanych nekropolii żydowskich całej Białostocczyzny. Na terenie starej części kirkutu znajduje się ponad dziewięćset macew, co stanowi około 50% stanu przedwojennego. Nowa część to dwadzieścia cztery betonowe stelle. Większość macew to skromne kamienie ze zlepienia bądź betonu. Cmentarz wymaga uporządkowania i usunięcia zbędnej roślinności.

tekst: Artur Cyruk