Bruno Edward Olbrycht ps. „Olza” (ur. 6 października 1895 w Sanoku, zm. 23 marca 1951 w Krakowie) – generał dywizji Wojska Polskiego

Działalność niepodległościowa

Syn weterynarza Piotra i Marii z Jaworskich, skończył szkołę powszechną w Bochni i gimnazjum w Wadowicach, gdzie działał w organizacji „Sokół”. W czasie I wojny światowej od 6 sierpnia 1914 walczył w Legionach Polskich. Był oficerem 3 Pułku Piechoty Legionów, dowódcą plutonu, kompanii i batalionu. Chorąży z października 1914, kapitan z września 1917. W 1915 zdał tzw. wojenną maturę w Wadowicach. W 1917 zapisał się na Wydział Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, ale nie podjął studiów. Walczył w Karpatach, na Bukowinie i Wołyniu. Po bitwie pod Rarańczą internowany w Huszt.

Służba w armii II Rzeczypospolitej

Uczestnik wojny z Ukraińcami w Małopolsce Wschodniej. W latach 1918–1921: dowódca batalionu w 8 Pułku Piechoty Legionów. Podpułkownik z 1 czerwca 1919. Podczas wojny z bolszewikami był dowódcą batalionu. Latem 1920 walczył pod Równem, Radomyślem i nad Styrem. Uczestnik kontrofensywy sierpniowej, wyróżnił się pod Brzostowicą Wielką, przekraczając Niemen i docierając do Lidy. X 1920 na rozkaz gen. Żeligowskiego zajął Święciany. 1921 – kwiecień 1927 p.o., a następnie dowódca 8 Pułku Piechoty Legionów w Lublinie. 1 grudnia 1924 został awansowany na pułkownika ze starszeństwem z 15 sierpnia 1924 i 26. lokatą w korpusie oficerów piechoty. Kwiecień 1927-1930 dowódca piechoty dywizyjnej 2 Dywizji Piechoty Legionów w Kielcach. 1930–1936 komendant Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie. 1936 – maj 1938 dowódca 3 Dywizji Piechoty Legionów w Zamościu. Według relacji Zygmunta Klukowskiego w 1937 organizował akcję antysemicką, w tym i bojkot sklepów żydowskich w Zamościu. W 1938 kierował akcją niszczenia cerkwi prawosławnych na Chełmszczyźnie oraz szykanowania i dyskryminowania ludności prawosławnej i ukraińskiej. 19 marca 1937 awansował na generała brygady. Od maja 1938 do września 1939 ponownie na stanowisku komendanta Centrum Wyszkolenia Piechoty.

W czasie II Wojny Światowej

W kampanii wrześniowej dowodził formalnie 39 Dywizją Piechoty (rezerwową). Faktycznie z powodu choroby dywizją dowodził płk Bronisław Duch. 27 września 1939 dostał się do niemieckiej niewoli. Przebywał w oflagach: II D Gross-Born i IV B Königstein. W Oflagu II B był głównym organizatorem życia kulturalno-oświatowego. Z jego inicjatywy powstała pierwsza w obozach jenieckich legalna gazeta obozowa „Gazetka Obozowa”. W 1941 jako inwalida wojenny został przeniesiony do Szpitala Ujazdowskiego w Warszawie, a w następnym roku zwolniony z niewoli.

Po zwolnieniu z niewoli został przyjęty w szeregi Armii Krajowej. W 1943 w Biurze Inspekcji Komendy Głównej AK. W sierpniu 1944, w czasie akcji „Burza” dowódca Grupy Operacyjnej AK „Śląsk Cieszyński”. Aresztowany przez Niemców został następnego dnia odbity przez oddział dywersyjny AK. Został dowódcą 21 Dywizji Piechoty Górskiej AK.

Służba w ludowym Wojsku Polskim

14 kwietnia 1945 został przyjęty do Ludowego Wojska Polskiego. W czerwcu 1945 został skierowany do Oficerskiej Szkoły Piechoty Nr 1 na stanowisko zastępcy komendanta i z perspektywą zastąpienia gen. bryg. Michaiła Jurkina na stanowisku komendanta szkoły. Pod koniec lipca 1945 został mianowany szefem Wydziału Szkół Oficerskich Piechoty i Kawalerii w Ministerstwie Obrony Narodowej, a 2 sierpnia – szefa Oddziału Szkół Oficerskich Departamentu Piechoty MON. Uchwałą Prezydium KRN z 14 grudnia 1945 awansował na generała dywizji ze starszeństwem od 1 stycznia 1946. Od 1946 dowódca Warszawskiego Okręgu Wojskowego. Organizował walkę z żołnierzami podziemia niepodległościowego. Od grudnia 1946 do października 1947 komendant Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie. W listopadzie 1947 wylew krwi do mózgu spowodował chorobę i przeniesienie w stan spoczynku. Zmarł na skutek trzeciego wylewu. Pochowany w Warszawie na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.

Awanse

• kapitan – 1917
• podpułkownik – 3 maja 1922 zweryfikowany ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 w korpusie oficerów piechoty
• pułkownik – 1 grudnia 1924 ze starszeństwem z 15 sierpnia 1924 i 26. lokatą w korpusie oficerów piechoty
• generał brygady – 19 marca 1938
• generał dywizji – 1945

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• Order Krzyża Grunwaldu III klasy
• Krzyż Niepodległości
• Krzyż Walecznych – czterokrotnie