Antoine Marie Jean-Baptiste Roger de Saint-Exupéry (ur. 29 czerwca 1900, zm. 31 lipca 1944) – francuski pilot, pisarz i poeta.

Urodził się w Lyonie w rodzinie arystokratycznej jako syn hrabiego Jeana de Saint-Exupéry. Gdy miał 4 lata, zmarł jego ojciec i Antoine z matką oraz rodzeństwem zamieszkali w zamku u ciotki. Uczył się w szkołach katolickich prowadzonych przez jezuitów. W wieku 12 lat odbył pierwszy lot samolotem jako pasażer; wtedy też przerobił swój rower, dodając mu skrzydła. W 1919 podjął studia na Wydziale Architektury Akademii Sztuk Pięknych. W wieku 21 lat uzyskał kwalifikacje pilota cywilnego, a w 1922 roku pilota wojskowego (podczas pobytu w centrum szkolenia pilotów wojskowych w Istres). W lotnictwie wojskowym służył krótko, gdyż na skutek wypadku, w którym został ranny, został w 1923 przeniesiony do rezerwy w stopniu podporucznika rezerwy.

W 1926 podjął pracę w Towarzystwie Lotniczym Latecoere, latając pomiędzy Francją i Afryką, głównie przewożąc pocztę, na trasie Tuluza – Casablanca – Dakar. Od 1929 do 1931 pracował jako dyrektor oddziału Latecoere Aeroposta Argentina w Argentynie, tam też poznał Argentynkę Consuelę Suncin Sandoval de Gómez, z którą ożenił się w marcu 1931 po powrocie do Francji. We Francji dalej latał, przewożąc pocztę. W grudniu 1935 de Saint-Exupéry podjął próbę rekordowego przelotu na trasie Paryż – Sajgon samolotem Caudron Simoun, ale rozbił samolot na Pustyni Libijskiej, części Sahary w Afryce Północnej. Podczas wojny domowej w Hiszpanii był korespondentem prasy francuskiej. W styczniu 1938 podjął próbę przelotu na trasie Nowy Jork – Ziemia Ognista, lecz tym razem uległ wypadkowi w Gwatemali, odnosząc przy tym poważne obrażenia, których skutkiem był trwały niedowład lewego ramienia. W całej jego karierze prześladowały go liczne mniejsze lub większe wypadki lotnicze.

Doświadczenia lotnicze Antoine'a de Saint-Exupéry znalazły odbicie w jego twórczości. Pierwsze opowiadanie L'Aviateur (Lotnik) opublikował w 1926, a w 1928 wydał książkę Courrier Sud (Poczta na Południe). W 1931 napisał Nocny lot, a w 1939 Ziemię, planetę ludzi, za którą otrzymał nagrodę Grand Prix Akademii Francuskiej.

II wojna światowa

Po wybuchu II wojny światowej, jako kapitan lotnictwa de Saint-Exupéry latał we francuskim dywizjonie rozpoznawczym GR II/33 stacjonującym w Orconte, wykonując kilka lotów bojowych. Po zajęciu Francji przez Niemcy, został wraz ze swoją eskadrą ewakuowany do Algieru (17 czerwca 1940) a następnie, po demobilizacji wrócił do Francji. W grudniu 1940 przedostał się przez Portugalię do USA, gdzie zajmował się pisarstwem.

Amerykańska emigracja trwała dwa i pół roku i zaowocowała trzema utworami: "Pilotem wojennym" (luty 1942), "Listem do zakładnika" (luty 1943) oraz "Małym Księciem" (kwiecień 1943). Po wykorzystaniu wszelkich możliwości i wpływów, pomimo zaawansowanego wieku jak na pilota bojowego (wiek pilotów wojskowych nie mógł przekraczać 35 lat a pisarz miał wtedy 43), przydzielono go do lotnictwa Wolnych Francuzów, podporządkowanego amerykańskiemu dowództwu. Latał w dywizjonie rozpoznawczym GC II/33 na dwusilnikowych szybkich samolotach rozpoznawczych F-5 Lightning (wersjach myśliwca P-38). Po wykonaniu dwóch misji 14 czerwca i 21 lipca 1943 z Tunezji nad Francję, uszkodził samolot przy lądowaniu i został zawieszony. Ponownie powrócił do latania bojowego 16 maja 1944, latając z Korsyki. Został awansowany do stopnia majora. 31 lipca 1944 o 8.45 (rano) wystartował do misji fotografowania niemieckich wojsk koło Lyonu, z której już nie powrócił.

Tajemnicze zniknięcie

Tablica pamiątkowa

Przez wiele lat dokładny los samolotu Antoine'a de Saint-Exupéry nie był znany, krążyły też różne teorie odnośnie przyczyny jego śmierci. W 1998 rybak wyłowił z Morza Śródziemnego w okolicy Marsylii bransoletkę należącą do pisarza, a kawałki jego samolotu znaleziono w 2000 i ostatecznie zidentyfikowano 7 kwietnia 2004 dzięki numerom seryjnym. Jego samolot typu F-5B Lightning, wpadł do wody blisko wyspy Frioul, niedaleko Marsylii. Najprawdopodobniej został on zestrzelony przez niemiecki myśliwiec Fw 190 A-8 pilotowany przez Roberta Heichelle, który zgłaszał zestrzelenie atakującego go Lightninga 31 lipca ok. godz. 12.06. Do zestrzelenia Saint-Exupéry'ego przyznał się też w książce Saint-Exupéry: Ostatnia Tajemnica (autorzy: Jacques Pradel i Luc Vanrell) niemiecki pilot Horst Rippert, jednak zaznaczając, iż nie ma absolutnej pewności co do tożsamości pilota zestrzelonego przez siebie samolotu.

Dzieła

Najbardziej znanym dziełem pisarza jest książka Mały Książę (Le petit prince), którą ukończył w 1943 roku – filozoficzna baśń dla dzieci i dorosłych; pierwsze polskie wydanie ukazało się w roku 1947. Ponadto napisał:

• Poczta na Południe (Courrier Sud; 1928),
• Nocny lot (Vol de nuit; 1931, w 1933 w Polsce; opowiadanie),
• Ziemia, planeta ludzi (Terre des hommes; 1939, w 1957 w Polsce; opowiadanie),
• Pilot wojenny (Pilote de guerre; 1942, w 1970 w Polsce; opowiadanie),
• List do zakładnika (1943),
• Twierdza (1948).