Amy Jade Winehouse (ur. 14 września 1983 w Londynie, zm. 23 lipca 2011 tamże) – angielska wokalistka soul, jazz i R&B oraz autorka tekstów piosenek.

Dzieciństwo

Winehouse urodziła się i dorastała w Southgate, północnej dzielnicy Londynu; wywodziła się z rodziny żydowskiej o tradycjach jazzowych. Jej ojciec Mitchell jest taksówkarzem i muzykiem, matka – farmaceutką, piosenkarka miała też starszego brata Alexa. Uczęszczała do Ashmole School. W wieku dziesięciu lat założyła krótko działającą grupę muzyczną o nazwie Sweet 'n' Sour. Artystka swój zespół opisała jako „żydowskie odzwierciedlenie zespołu Salt-N-Pepa”. Po rozpadzie Sweet 'n' Sour dołączyła do Sylvia Young Theatre School, jednak rok później (w wieku trzynastu lat) została wyrzucona ze szkoły za kolczyk w nosie. Po tym incydencie uczęszczała do BRIT School.

Winehouse umiała grać na gitarze od trzynastego roku życia; śpiewała profesjonalnie od szesnastych urodzin, kiedy to jej przyjaciel Tyler James, wokalista soulowy, wysłał nagranie demo Amy wytwórni A&R Records. Po rozmowach z różnymi wytwórniami płytowymi, Winehouse dołączyła do Island Records (Universal Music), z którą była związana do końca życia.

Kariera muzyczna

2003-2004: Frank

Debiutancki album Winehouse, Frank, został wydany dnia 20 października 2003 roku. Wyprodukowany został głównie przez Salaam Remi. Większość utworów na płycie inspirowana jest muzyką jazzową. Wszystkie piosenki w albumie zostały napisane przez Amy; jedynie dwa covery nie posiadają wkładu własnego artystki. Album został ciepło przyjęty przez krytyków muzycznych. Znawcy muzyki jazzowej podkreślają, iż głos Winehouse można porównywać do głosów takich śpiewaczek jak Sarah Vaughan czy Nina Simone.

W roku 2004 Amy Winehouse została nominowana do BRIT Awards w kategorii „Najlepsza solowa artystka”. W tym samym czasie debiutancki album Amy uzyskał w jej rodzinnym kraju status platynowego, a ona sama wygrała nagrodę najlepszego twórcy tekstów muzycznych Ivor Novello Awards za utwór „Stronger Than Me” (wyprodukowany przez Salaam Remi). Płyta została nominowana do nagrody Mercury Music Prize 2004. W tym samym roku Amy pojawiła się na takich festiwalach jak Glastonbury Festival, czy V Festival.

Amy Winehouse w Berlinie (2007)

2006-2008: Back to Black

Drugi studyjny album Winehouse, Back to Black, ukazał się 30 października 2006 i od razu podbił szczyt brytyjskiej listy sprzedaży UK Album Chart debiutując na pierwszej pozycji 1. Album sprzedał się w ponad milionie egzemplarzy (jedynie Wielka Brytania). Płyta została wyprodukowana przez Marka Ronsona oraz Salaam Remi.

Ponieważ odniósł ogromny sukces na Wyspach Brytyjskich, Winehouse zdecydowała się wydać album w różnych krajach na całym świecie, m.in. w Stanach Zjednoczonych, gdzie podobnie jak w UK longplay sprzedał się w ponad milionie egzemplarzy oraz uzyskał status potrójnej platyny. Najwyższa pozycja na amerykańskiej liście sprzedaży Billboard 200 to 6. miejsce.

Pierwszym, a zarazem głównym singlem promującym album był utwór „Rehab”, który odniósł sukces zarówno w Wielkiej Brytanii zajmując 7. pozycję, jak i w Stanach Zjednoczonych (miejsce 9).

W roku 2007 album Back to Black został nominowany do nagrody BRIT Awards w kategorii „Najlepszy album”. Mimo iż nie on zdobył tego tytułu, sama wokalistka zdobyła tę nagrodę w innej kategorii – „Najlepsza solowa artystka”. W 2008 Amy Winehouse otrzymała pięć Nagród Grammy. Back to Black został wyróżniony jako najlepszy album popowy, Rehab jako nagranie roku i piosenka roku, a sama piosenkarka jako najlepsza wokalistka roku (Rehab) i jako nowicjuszka roku.

2009-2011: Lioness: Hidden Treasures

Na 5 grudnia 2011 roku zaplanowano premierę pośmiertnego albumu Lioness: Hidden Treasures. Na płycie znajdzie się 11 niepublikowanych utworów oraz duet z Tonym Bennettem Body and Soul. Wyboru utworów dokonali producenci Salaam Remi i Mark Ronson.

Życie osobiste

18 maja 2007 w Miami Winehouse poślubiła Blake'a Fieldera-Civila. 16 lipca 2009 doszło jednak do rozwodu, którego głównym powodem była zdrada ze strony artystki oraz niewielka ilość czasu, jaki małżonkowie spędzali razem.

Winehouse była uzależniona od alkoholu i narkotyków. Ponadto oświadczyła publicznie, że ma problemy z depresją i cierpi na bulimię. W 2008 roku jej ojciec przyznał także, że wokalistka cierpiała na rozedmę płuc, które wydolne były w zaledwie 70%. Główny wpływ miał na to nikotynizm piosenkarki.

Występ Winehouse 18 czerwca 2011 w Belgradzie inaugurował jej europejską trasę koncertową. Artystka odurzona alkoholem pojawiła się na scenie ze znacznym opóźnieniem, miała problemy z koncentracją, poruszaniem się oraz śpiewaniem. Prawdopodobnie została ona wówczas, mimo widocznego upojenia, zmuszona do występu, mimo iż nie pamiętała w jakim mieście się znajduje, imion członków zespołu, ani tekstów piosenek. Nawet w takim stanie była ona świadoma dziejącej się katastrofy i wielokrotnie usiłowała zejść ze sceny, jednak była powstrzymywana przez członków zespołu i ochronę. Z powodu stanu zdrowia piosenkarki odwołano dwa kolejne koncerty. 21 czerwca ogłoszono, że zostały odwołane wszystkie pokazy jej europejskiej trasy koncertowej. 20 lipca pojawiła się gościnnie na koncercie swojej chrześnicy, Dionne Bromfield w Londynie. Było to ostatnie publiczne wystąpienie w jej życiu.

23 lipca 2011, około godziny 16 (17 czasu polskiego), Winehouse została znaleziona martwa w swoim mieszkaniu w londyńskiej dzielnicy Camden. Policja obecna w domu piosenkarki potwierdziła informację o jej zgonie, jednak jego przyczyna nie była jeszcze znana.

Amy Winehouse została pochowana 26 lipca 2011 w obrządku żydowskim na cmentarzu Edgwarebury w Londynie. W uroczystościach pogrzebowych udział wzięli między innymi Kelly Osbourne i Mark Ronson, a także jej ostatni partner życiowy Reg Traviss.

26 października 2011 ujawniono wyniki śledztwa w sprawie śmierci Amy Winehouse, którym dowodziła Suzanne Greenaway. Śledztwo wykazało, że był to nieszczęśliwy wypadek spowodowany dobrowolnym wypiciem dużej ilości alkoholu po czym doszło do wstrząsu wywołanego intensywnym przyjmowaniem alkoholu po okresie abstynencji. Jak ogłoszono kilka godzin po ukazaniu się raportu ze śledztwa, Winehouse miała 416 mg alkoholu na 100 ml krwi, co odpowiada 4 promilom.

Dyskografia

• 2003: Frank
• 2006: Back to Black
• 2011: Lioness: Hidden Treasures

Dyskografia Amy Winehouse – brytyjskiej wokalistki soulowej, składa się z trzech albumów studyjnych (w tym jednego wydanego po śmierci artystki), pięciu minialbumów, jednego box setu, czternastu singli (w tym dwóch z gościnnym udziałem), jednego DVD oraz czternastu teledysków.

Debiutancki album artystki, Frank został wydany 20 października 2003 roku. Pierwszym singlem promującym płytę został utwór „Stronger Than Me”, który zajął między innymi 71. miejsce na UK Singles Chart oraz 87. miejsce w holenderskim zestawieniu MegaCharts. Kolejnymi piosenkami promującymi wydawnictwo zostały „Take the Box” i utwory pochodzące z dwóch podwójnych singli: „In My Bed” / „You Sent Me Flying” oraz „Fuck Me Pumps” / „Help Yourself”.

W październiku 2006 roku wokalistka wydała drugi album studyjny, Back to Black, który uzyskał status diamentowej płyty w Brazylii oraz status multiplatynowej płyty wielu krajach, między innymi ośmiokrotnej platynowej płyty w Wielkiej Brytanii, siedmiokrotnej platynowej płyty w Austrii czy też sześciokrotnej platynowej płyty w Niemczech i Szwajcarii. Pochodzący z albumu singel „Rehab” zajął 7. miejsce na liście przebojów UK Singles Chart, 9. pozycję w notowaniu Billboard Hot 100 w Stanach Zjednoczonych czy też 1. miejsce na norweskiej VG-Liście. Singel uzyskał także status podwójnej platynowej płyty w Hiszpanii, platynowej płyty w Szwajcarii i Danii oraz złotej płyty we Włoszech i Belgii. Drugim utworem promującym wydawnictwo został „You Know I'm No Good”, który powtórzył sukces pierwszego singla zajmując między innymi 7. miejsce na Schweizer Hitparade oraz 39. miejsce na Irish Singles Chart. Pozostałymi singlami promującymi album zostały „Back to Black”, „Tears Dry on Their Own”, „Love Is a Losing Game” oraz „Just Friends”.

W 2007 roku piosenkarka wydała DVD I Told You I Was Trouble: Live in London przedstawiające występ wokalistki na koncercie w Shepherds Bush Empire w Londynie. Album uzyskał status diamentowej płyty w Brazylii oraz platynowej płyty w Niemczech.

Po przedwczesnej śmierci wokalistki 23 lipca 2011 roku jej wieloletni producenci muzyczni, Salaam Remi oraz Mark Ronson, postanowili wydać płytę upamiętniającą artystkę. Album Lioness: Hidden Treasures zawiera 12 niepublikowanych wcześniej utworów. Pierwszym singlem promującym płytę została jazzowa piosenka „Body and Soul” wykonywana przez piosenkarkę w duecie z Tonym Bennettem. Drugim, a zarazem ostatnim singlem pochodzącym z wydawnictwa został utwór „Our Day Will Come”.