Aleksander Brückner (ur. 29 stycznia 1856 w Brzeżanach, zm. 24 maja 1939 w Berlinie) – polski slawista, historyk literatury i kultury polskiej.

Urodził się w spolszczonej i od trzech pokoleń osiadłej w Brzeżanach, a wcześniej w Stryju, rodzinie urzędnika skarbowego – Aleksandra Mariana Brücknera.

Studiował we Lwowie, a staże naukowe odbył w Lipsku, Berlinie i Wiedniu u znakomitych slawistów: Leskiena, Jagicia, Miklošiča. Doktoryzował się w 1876, a habilitację uzyskał na uniwersytecie w Wiedniu w 1878 na podstawie pracy Die slavischen Aussiedlungen in der Altmark und im Magdeburgischen. Był docentem Uniwersytetu Lwowskiego. W 1881 powołano Brücknera na katedrę slawistyki w Berlinie jako następcę profesora Jagicia, gdzie wykładał aż do przejścia na emeryturę w 1924 roku. W 1889/1890 Brückner odnalazł w Bibliotece Petersburskiej Kazania świętokrzyskie, które opracował i opublikował. Oprócz tego Brückner pod koniec XIX wieku opracował spuściznę literacką po barokowym poecie Wacławie Potockim. Po I wojnie światowej w 1924 roku władze uniwersytetu przeniosły profesora Brücknera na emeryturę. W 1929 został odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. W 1933 otrzymał od społeczeństwa polskiego złoty medal zasługi.

Był członkiem Akademii Umiejętności, Rosyjskiej Akademii Nauk w Petersburgu i Towarzystwa Naukowego we Lwowie. W 1929 roku Uniwersytet Warszawski przyznał mu tytuł doktora honoris causa. W 1935 został odznaczony Złotym Wawrzynem Akademickim Polskiej Akademii Literatury.

Zmarł 24 maja 1939 w Berlinie. Został pochowany 30 maja 1939 na berlińskim cmentarzu Tempelhofer Parkfriedhof, który znajduje się w stanie likwidacji (zostanie całkowicie zamknięty w roku 2027).

Z inicjatywy prof. Tadeusza Ulewicza, umieszczono w Krypcie Zasłużonych Na Skałce tablicę upamiętniającą tego historyka literatury i językoznawcę.

Ważniejsze publikacje

• Geschichte der polnischen Literatur (1901)
• Dzieje literatury polskiej (t. 1 i 2, 1903)
• Starożytna Litwa. Ludy i bogi. Szkice historyczne i mitologiczne (1904; wznowienie: 1985)
• Historia literatury rosyjskiej (1905)
• Mikołaj Rej i różnowiercy polscy (1906)
• Dzieje języka polskiego (1906)
• Zasady etymologii słowiańskiej (1917)
• Mitologia słowiańska (1918; wznowienie: 1980)
• Mitologia polska (1924; wznowienie: 1980)
• Słownik etymologiczny języka polskiego (1926-1927)
• Dzieje kultury polskiej (t. 1-4, 1930-1932; 1991)
• Encyklopedia staropolska (t.1-2, 1937-1939; reprint: 1990); wybór ilustracji Karol Estreicher jr