Opus Dei jest instytucją Kościoła katolickiego, której celem jest realizacja jego ewangelizacyjnej misji oraz rozpowszechnianie świadomości powszechnego powołania do świętości i uświęcającej wartości codziennej pracy, tj. dobrego wypełniania obowiązków zawodowych i rodzinnych.

Główną misją Dzieła jest chrześcijańskie kształtowanie jego członków, jak również innych osób, które pragną taką formację otrzymać. Escrivá streszczał także misję Opus Dei jako wielką katechezę.

Opus Dei powstało 2 października 1928. Tego dnia Josemaría Escrivá zobaczył – określenia tego używał zawsze, gdy mówił o początku Opus Dei – misję, którą miał wypełniać przez całe swoje życie. Początkowo organizacja działała w Hiszpanii jako pobożne stowarzyszenie erygowane przez biskupa Madrytu. Od 16 czerwca 1950 uzyskało akceptację Stolicy Apostolskiej (Pius XII) wraz z powstałym w 1943 Stowarzyszeniem Kapłańskim Świętego Krzyża, związanym z Opus Dei. Jan Paweł II w 1982 zmienił status Opus Dei z instytutu świeckich na prałaturę personalną.