Samolot Concorde linii Air France runął 2 minuty po starcie na hotel Hôtelissimo w Gonesse pod Paryżem. Zginęło 113 osób, w tym 4 na ziemi

Nie ma jeszcze zdjęć z wydarzenia. Dodaj zdjęcie!
Wydarzenia:
217Lista wydarzeń
Data wydarzenia:
25.07.2000
Informacje dodatkowe

Katastrofa lotnicza Concorde Air France lot 4590 – katastrofa lotnicza, która miała miejsce 25 lipca 2000 o godzinie 16.44:31 (koniec zapisu z czarnej skrzynki) na obrzeżach miasteczka Gonesse, pod Paryżem. Rozpędzający się na pasie startowym nr 26 lotniska Charles’a de Gaulle’a samolot Concorde najechał z dużą prędkością (ok. 300 km/h) kołem głównego podwozia na pasek metalu – element konstrukcyjny silnika, który odpadł ze startującego wcześniej samolotu McDonnell Douglas DC-10 linii lotniczych Continental Airlines.

Ogumienie w samolotach Concorde zużywało się znacznie szybciej i było dużo bardziej podatne na uszkodzenia niż w innych samolotach ze względu na wysoką prędkość startu (komplet opon wystarczał zaledwie na 25-30 cykli start/lądowanie).

Metalowy element z DC-10 spowodował rozerwanie opony lewego koła samolotu, a jej fragmenty, w tym duży ok. 4,5 kg odłamek, uderzyły w dolną część skrzydła, przyczyniając się prawdopodobnie do powstania fali uderzeniowej w zbiorniku paliwa znajdującym się w jego wnętrzu. Efektem tego było rozerwanie zbiornika nad wnęką podwozia. Na skutek zwarcia w uszkodzonej odłamkami ogumienia instalacji elektrycznej wewnątrz komory podwozia lub w wyniku zetknięcia z gorącymi elementami silnika, wyciekające paliwo zapaliło się. W tym czasie maszyna przekroczyła już prędkość decyzji tzw. V1, do której można jeszcze przerwać start i wyhamować.

Rozprzestrzeniający się pożar wpływał negatywnie na pracę silników nr 1 i 2, powodując okresowe spadki ciągu. Powstała asymetria ciągu oraz lekko skręcona goleń podwozia (z powodu pękniętej opony) doprowadziły do zbaczania samolotu z osi pasa startowego, do tego stopnia, że istniała obawa jego zjechania na trawę obok pasa[1].

Jako dodatkowy powód katastrofy rozważano brak tulei dystansowej w łożysku zawieszenia wózka podwozia. Powstałe luzy mogły spowodować lub przyczynić się do zaobserwowanego zboczenia ku lewej krawędzi pasa.

W związku z nieprawidłowym torem jazdy, pierwszy pilot był zmuszony poderwać maszynę do lotu tuż przed osiągnięciem wymaganej prędkości minimalnej do poderwania maszyny. Wobec problemów ograniczających ciąg obu lewostronnych silników, Concorde miał trudności z uzyskaniem odpowiedniej prędkości i wysokości lotu.

Po oderwaniu się od ziemi włączył się alarm sygnalizujący pożar w komorze silnika nr 2, w konsekwencji silnik ten został wyłączony. Sąsiedni silnik nr 1 w tym czasie odzyskał ciąg zbliżony do nominalnego, jednak już po kilku sekundach wpadające do sprężarki gorące gazy lub paliwo zaburzyły pracę silnika i spowodowały ponowny, drastyczny spadek ciągu.

Gwałtowny pożar prowadził ponadto w kolejnych sekundach do uszkodzeń powierzchni sterowych skrzydła, co ograniczyło sterowność samolotu. W połączeniu z asymetrią ciągu i utrzymującą się poniżej wymaganego poziomu prędkością lotu doprowadziło to do utraty stateczności, a w konsekwencji do uderzenia o ziemię.

Dramat rozegrał się dokładnie w 2 minuty:

  • 16.42:31 – kapitan Christian Marty wydaje rozkaz startu,
  • 16.44:31 – koniec pracy rejestratora pokładowego, „czarnej skrzynki”.

Samolot spadł na hotel i restaurację „Les Relais Bleus” (48°59′08″N, 2°28′20″E) tuż przed miejscowością Gonesse. Katastrofa pochłonęła 113 ofiar: 100 pasażerów, 9 osób załogi oraz 4 osoby znajdujące się w hotelu (m.in. dwie Polki).

Ostatnie słowa pilota samolotu, Christiana Marty, 11 sekund przed katastrofą, brzmiały: „Za późno. Nie ma czasu”.

Poprzednie incydenty Concorde związane z oponami

  • 13 czerwca 1979 Air France F-BVFC: opony numer 5 i 6 eksplodują podczas startu z Waszyngtonu Dulles Airport. Fragmenty wyrzucane z opony i obręczy uszkodziły silnik numer 2, przebiły trzy zbiorniki paliwa, odcięły kilka przewodów hydraulicznych oraz elektrycznych. Ponadto doszło do rozerwania dużego otworu w górnej części skrzydła, nad powierzchnią koła. Samolot bezpiecznie wrócił jednak na lotnisko. Był to najpoważniejszy incydent związany z oponami do 2000 roku.
  • W listopadzie 1981 NTSB wydało zalecenie aby kontrolować stan, ciśnienie oraz temperaturę opon przed każdym startem, a także aby nie chować podwozia jeśli dojdzie do ich awarii ze względu na zagrożenie pożarowe.
  • Pełna lista incydentów Concorde’a. Mimo częstych problemów z oponami oraz uszkodzeń samolotu nimi wywołanymi, zbiorniki paliwa zabezpieczono dopiero po katastrofie w 2000 roku.

Odszkodowania

  • Rodziny ofiar otrzymały średnio po 1,18 mln euro odszkodowania.
  • 6 grudnia 2010 zapadł wyrok uznający Continental Airlines winnym pozostawienia paska metalu na pasie startowym, linie miały na mocy tego wyroku zapłacić 1 mln euro odszkodowania dla Air France oraz 200 tys. euro grzywny.
  • Sąd uznał także odpowiedzialność konstruktorów samolotu. Zarzucono im, że w latach 1979-2000 miało miejsce ponad 70 zdarzeń związanych z oponami, brak było odpowiedniej ochrony dla zbiorników paliwa. Koncern EADS miał zapłacić 30% odszkodowania rodzinom ofiar.
  • Linie Continental odwołały się od tego wyroku, argumentując, że płomienie pojawiły się jeszcze przed najechaniem na pasek metalu.

Inne zagadnienia

  • Startujący Concorde był przeciążony o około tonę (z powodu zbyt ciężkiego bagażu w tyle samolotu).
  • Tuż przed startem maszyny wiatr zmienił się z neutralnego na wiejący od tyłu, czyli niekorzystny.
  • Podczas rozpędzania się na pasie startowym, na skutek problemów z kołem lub (trwają spory) z powodu asymetrii ciągu silników, samolot mocno zboczył z osi pasa startowego; dla zrównoważenia, ster kierunku został mocno wychylony przez pilota, co spowodowało zmniejszenie prędkości startowej (prędkości oderwania od pasa startowego).
  • Prędkość startowa (oderwania od pasa startowego) była mniejsza niż minimalna wymagana prędkość dla tego manewru (przyczyna: problemy z oponą i silnikami, zjeżdżanie z pasa startowego).
  • Pas startowy w swej początkowej ok. 1/3 długości posiadał nawierzchnię złej jakości; został naprawiony wkrótce po katastrofie, w trakcie trwania dochodzenia.
  • Trzech świadków (pracownicy służb ratunkowych lotniska), znajdujących się najbliżej pasa startowego i obserwujących start Concorde’a, zgodnie zeznało, że płomienie pojawiły się znacznie wcześniej niż podaje oficjalny raport, w części pasa o nawierzchni złej jakości, ok. 1000 m bliżej niż znaleziony metalowy wspornik. Ślady na pasie startowym oraz umiejscowienie fragmentów opony również sugerują, że problem pojawił się w tej części pasa.

 

Powiązane wydarzenia

OsobaData wydarzeniaJęzyk
1Под Иркутском разбился АН-12. Погибли 7 человекПод Иркутском разбился АН-12. Погибли 7 человек03.11.2021ru
2
Siriwajaya Air Boeing 737 passenger jet catastrophe in Indonesia 09.01.2021en, lv
3The Ukraine airlines flight #PS752 crashed near Tehran airport, Iran. 176 passengers missedThe Ukraine airlines flight #PS752 crashed near Tehran airport, Iran. 176 passengers missed08.01.2020en, lv, ru, ua
410 человек погибли в катастрофе автобуса в Забайкалье10 человек погибли в катастрофе автобуса в Забайкалье01.12.2019ru
5 A B-17G bomber crashed at Bradley International Airport A B-17G bomber crashed at Bradley International Airport02.10.2019en, lv
6Passenger plane with 141 on board bursts into flames in Jauja, PeruPassenger plane with 141 on board bursts into flames in Jauja, Peru28.03.2017en, lv
7Katastrofa tureckiego samolotu transportowego w Kirgistanie, zginęło co najmniej 37 osóbKatastrofa tureckiego samolotu transportowego w Kirgistanie, zginęło co najmniej 37 osób16.01.2017en, lv, pl, ru
8Samolot Tu-154 rosyjskiego ministerstwa obrony z 92 osobami na pokładzie po starcie z Soczi spadł do Morza CzarnegoSamolot Tu-154 rosyjskiego ministerstwa obrony z 92 osobami na pokładzie po starcie z Soczi spadł do Morza Czarnego25.12.2016de, en, fr, lv, pl, ru, ua
9Kolumbia: katastrofa samolotu Avro RJ85 z drużyną piłkarską. Zginęło 76 osób spośród 81 na porładzieKolumbia: katastrofa samolotu Avro RJ85 z drużyną piłkarską. Zginęło 76 osób spośród 81 na porładzie29.11.2016de, en, fr, lv, pl, ru
10Emirates plane catches fire after emergency landing in Dubai, all safeEmirates plane catches fire after emergency landing in Dubai, all safe03.08.2016en, lv, ru
11Szwedzki samolot rozbił się na granicy z Norwegią. Los pilotów nie jest znanySzwedzki samolot rozbił się na granicy z Norwegią. Los pilotów nie jest znany08.01.2016lv, pl, ru
1215 osób zginęło, a 10 zostało rannych w czwartek w katastrofie śmigłowca Mi-8, który rozbił się w Kraju Krasnojarskim w środkowo-wschodniej Rosji15 osób zginęło, a 10 zostało rannych w czwartek w katastrofie śmigłowca Mi-8, który rozbił się w Kraju Krasnojarskim w środkowo-wschodniej Rosji26.11.2015lv, pl, ru
13Katastrofa rosyjskiego samolotu transportowego An-12 w Sudanie PołudniowymKatastrofa rosyjskiego samolotu transportowego An-12 w Sudanie Południowym04.11.2015en, lv, pl, ru
14Airbus A-321 rosyjskich linii Metrojet rozbił się w Egipcie. Zginęłi wszyscy znajdujący się na pokładzie, 224 osobyAirbus A-321 rosyjskich linii Metrojet rozbił się w Egipcie. Zginęłi wszyscy znajdujący się na pokładzie, 224 osoby31.10.2015de, ee, en, fr, lv, pl, ru, ua
1542 osoby zginęły w wyniku czołowego zderzenia autokaru i ciężarówki na drodze krajowej w pobliżu Libourne na południowym zachodzie Francji, na wschód od Bordeaux42 osoby zginęły w wyniku czołowego zderzenia autokaru i ciężarówki na drodze krajowej w pobliżu Libourne na południowym zachodzie Francji, na wschód od Bordeaux23.10.2015en, lv, pl, ru
16150 osób zginęło w katastrofie lotu Germanwings 9525 we francuskich Alpach150 osób zginęło w katastrofie lotu Germanwings 9525 we francuskich Alpach24.03.2015de, en, fr, lt, lv, pl, ru, ua
175 osób, w tym szef francuskiego koncernu petrochemicznego Total Christophe de Margerie, zginęło w wyniku zderzenia jego prywatnego samolotu z ciężarówką-pługiem na podmoskiewskim lotnisku Wnukowo5 osób, w tym szef francuskiego koncernu petrochemicznego Total Christophe de Margerie, zginęło w wyniku zderzenia jego prywatnego samolotu z ciężarówką-pługiem na podmoskiewskim lotnisku Wnukowo21.10.2014en, lv, pl, ru
18Katastrofa lotu Sepahan Air 5915Katastrofa lotu Sepahan Air 591510.08.2014de, en, pl, ru
19Katastrofa irańskiego samolotu pasażerskiego w TeheranieKatastrofa irańskiego samolotu pasażerskiego w Teheranie10.08.2014lv, pl, ru
20Boeing 777 malezyjskich linii lotniczych rozbił się na granicy rosyjsko-ukraińskiej, 298 ofiar śmiertelnych.Boeing 777 malezyjskich linii lotniczych rozbił się na granicy rosyjsko-ukraińskiej, 298 ofiar śmiertelnych.17.07.2014en, lv, pl, ru

Mapa

Źródła: wikipedia.org

Brak miejsc przypisany

    Żadne osoby przypisane

    Tagi