Helena/Jaga Janiec
- Data urodzenia:
- 01.08.1920
- Data śmierci:
- 29.07.2016
- Długość życia:
- 95
- Days since birth:
- 38120
- Years since birth:
- 104
- Dni od śmierci:
- 3059
- Lata od śmierci:
- 8
- Cmentarz:
- Solna kommun, Solna kyrkogård (pl)
Helena Agnieszka Janiec urodzona w Warszawie 1.08.1920, zmarła w Sztokholmie 29.07.2016.Jest pochowana na katolickim cmentarzu Haga Norra w Solna/Stockholm
Matka Heleny Janiec, nauczycielka, Janina, Stanisława, Ludwika Kocowa z d. Godlewska /1895-1943/ zostala odznaczona w 1993 r przez Radę YAD VASHEM w Jerozolimie medalem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata za pomoc Zydowkom w czasie II Wojny S.
Ojciec: płk. Leon Wacław Koc /1892-1954/, pilsudczyk, tak jak jego wybitny starszy brat, płk Adam Koc, zasłużeni dla sprawy niepodleglości Polski, pochowani są w Oxfordzie.
Jaga uczeszcza do gimnazjum im. J. Słowackiego w Warszawie. Po maturze w 1938 r, tuż przed II WŚ, na pół roku jedzie na kursy jęz. niemieckiego do Insbrucku. Podczas wojny chodzi na kursy księgowości i pisania na maszynie. Z matką i dwoma braćmi bierze udział w ruchu oporu. Matka za pomoc Żydom, w maju 1943 jest aresztowana przez Gestapo i trafia do więzienia na Pawiaku. W grudniu umiera w Oświecimiu. Jagi i brata Andrzeja nie było wtedy szczęśliwie w domu. Ginie on jednak w Powstaniu, w sierpniu 1944. Wacek wysłany przez Podziemie do Lwowa, zostaje pojmany przez Niemców i trafia do obozu w Buchenwaldzie. Jaga zostaje sama. Wychodzi zamąż za Edmunda w kwietniu 1944 r. Po upadku Powstania Warszawskiego wychodzą z innymi, na piechotę, ze spalonej Warszawy. Dochodza do Piotrkowa Trybunalskiego. Tam w kwietniu 1945, rodzi się syn Marek. Ojciec Leon wrócil z niewoli sowieckiej, a Wacław i przyrodnia siostra Marysia powrócili z obozów niemieckich. Przez Palestyne, z wojskiem gen. Andersa dotarli oni do Anglii. Tymczasem w Polsce, po wojnie, zaczynają się represje władz komunistycznych wobec byłych członków Armii Krajowej. Edmund przeprawia się do Szwecji. Przygotowuje ucieczkę także dla żony. Helena przypłynęła w grudniu 1946 r. z 1,5 rocznym synkiem Markiem, z Gdyni do Kalmaru, na weglowej barce Viking. Ukryta została przez dwóch szwedzkich marynarzy. W tych dramatycznych okolicznościach urodziła córkę, Marysię. Na początku rodzina wynajmowała pokój w Hallsbergu u szwedzkiej rodziny Carlstedt. W Örebro Edmund dostał pracę, a życzliwi sąsiedzi pomogli uzyskać prawo pobytu. Dzięki swej znajomości języków obcych Helena już w 1948 roku dostała pracę w Göteborgu, w księgarni Gumperts, w dziale zamówień książek zagranicznych. W 1952 r mąż ulega wypadkowi i nie jest zdolny do pracy. Helena sama utrzymuje rodzinę. W międzyczasie kończy kursy programowania. Udaje sie jej dostac prace w Sztokholmie, gdzie przeprowadzają się w 1962 r. W 1971 r nagle umiera mąż. Jaga z czasem przenosi sie do pracy w Szwedzkim Radiu jako programista-analityk, gdzie pozostaje do przejscia na emeryture w 1985 r. Wowczas kupuje maly domek z ogrodkiem w Hässelby, przyjmuje gości. Angażuje się w pracy społecznej w Polskich Organizacjach Niepodległościowych, gdzie podejmuje się różnych funkcji. Jest zasłużona organizatorka wielu imprez kulturalnych i patriotycznych. Odmawiała odznaczeń. Swoje 95-e urodziny obchodziła Helena juz w nowym mieszkaniu w Sundbyberg z dziećmi, 6 wnukami i 5-ciorgiem prawnuków, którzy przybyli ze Sztokholmu, Lundu, Uppsali, Malmö i Warszawy. Po wojnie dom matki, Janiny Kocowej na warszawskim Żoliborzu, zajęło wojsko – potem władze miejskie otworzyły tam przychodnię. Po wielu staraniach dom matki został zwrócony Helenie i sprzedany w roku 2012. Rodzina podjęła decyzję o przekazaniu większości środków uzyskanych z tej sprzedaży Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie, by upamiętnić dzialalnosc i pasje Janiny Kocowej: http://buwlog.uw.edu.pl/dar-i-darczyncy
http://www.buw.uw.edu.pl/images/aktualnosci_2014/janina_kocowa_biogram_www.pdf
05.08.1986 Radio Sztokholm przeprowadziło z Heleną wywiad na temat działalności Stowarzyszenia Polek, 10.05.1993 na kiermaszu St. Polek, na Rynku Starego Miasta, utrwalony zostal wywiad na taśmie/,
01.10.2003 TVN24 nadalo audycje o ojcu Heleny i dokumentach w Archiwum Akt Nowych:
01.08.2012, z radiowej dwójki http://www.polskieradio.pl/8/380/Artykul/653933,Diabelne-szczescie-czy-palec-Bozy
W Książce „Diabelne szczęście czy palec Boży” Stanislawa Likiernika, warszawskiego powstańca i przyjaciela rodziny, są wzmianki o bracie Heleny, Wacławie Teodorze, żołnierzu AK, po wojnie zamieszkałym w Anglii, potem w Polsce
https://pl.wikipedia.org/wiki/Adam_Koc
http://www.tvn24.pl/wiadomosci-z-kraju,3/unikatowy-nabytek-warszawskiego-archiwum-koc-i-zaba-ocalili-dokumenty-dla-rzadu-emigracyjnego,358988.html Zdjecie z 1938 r Janina Kocowa z Jagą i synami i Jaga 90 lat.
opr. EGI
Brak miejsc
Nie występują żadne powiązania
Nie określono wydarzenia