Franciszek Pieczka
- Data urodzenia:
- 18.01.1928
- Data śmierci:
- 23.09.2022
- Długość życia:
- 94
- Days since birth:
- 35156
- Years since birth:
- 96
- Dni od śmierci:
- 575
- Lata od śmierci:
- 1
- Inne imiona lub nazwisko panieńskie:
- Franciszek Maksymilian Pieczka
- Inne nazwiska/pseudonimy:
- Францишек Печка, Франци́шек Максими́лиан Пе́чка
- Kategorie:
- aktor
- Narodowość:
- polska
- Cmentarz:
- Określ cmentarz
Franciszek Maksymilian Pieczka (ur. 18 stycznia 1928 w Godowie, zm. 23 września 2022) – polski aktor teatralny, filmowy i dubbingowy. Kawaler Orderu Orła Białego.
Życiorys
Urodził się i wychowywał w Godowie, wsi położonej w powiecie wodzisławskim na Górnym Śląsku. Był synem Walerii[1] (Waleski) z domu Popek i Franciszka (seniora), który brał udział w powstaniach śląskich na ziemi wodzisławskiej. Był najmłodszym z sześciorga rodzeństwa. Uczęszczał do szkoły w Godowie. Ponieważ ojciec aktora był kościelnym, to Franciszek przez pewien czas grywał na organach w miejscowym kościele, pracował na roli i wypasał krowy na łąkach położonych wzdłuż Olzy i jej dopływów, Leśnicy i Piotrówki. Od najmłodszych lat interesował się kinem. Chodził pieszo na seanse kinowe do oddalonego o kilka kilometrów Wodzisławia Śląskiego, a później (po jej przyłączeniu do Polski w 1938 r.) również do pobliskiej Zawady.
Po II wojnie światowej studiował aktorstwo.
Absolwent PWST w Warszawie (1954). Debiutował w Teatrze Dolnośląskim w Jeleniej Górze. Potem przeniósł się do prowadzonego przez Krystynę Skuszankę Teatru Ludowego w Nowej Hucie, gdzie występował w latach 1955–1964. W latach 1974–2015 aktor Teatru Powszechnego w Warszawie.
Zagrał w ponad stu filmach, zarówno polskich, jak i zagranicznych. W pamięci widzów zapisał się kreacjami w obrazach: „Ziemia obiecana”, „Potop”, „Quo vadis”, „Konopielka” czy „Jańcio Wodnik”. Dużą popularność i sympatię zyskał dzięki roli Gustlika w serialu „Czterej pancerni i pies”.
Występował m.in. w spektaklach Konrada Swinarskiego, Jerzego Jarockiego i Zygmunta Huebnera. Za tytułową kreację w „Jańciu Wodniku” z 1993 otrzymał wiele nagród, m.in. na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni oraz na Międzynarodowym Festiwal Filmów Słowiańskich i Prawosławnych w Moskwie. Występował w takich filmach jak „Dwa księżyce”, „Szabla od komendanta” czy „Historia kina w Popielawach”. W 2008 stworzył kreację Ala Lewisa w przedstawieniu „Słoneczni chłopcy” Neila Simona w reżyserii Macieja Wojtyszki, na deskach Teatru Powszechnego, za którą otrzymał nagrodę im. Cypriana Norwida.
Za poszczególne role, a także wkład w rozwój sztuki teatralnej i filmowej był wielokrotnie nagradzany i odznaczany.
Żoną aktora przez 50 lat była Henryka, która zmarła w 2004.
Franciszek Pieczka był honorowym obywatelem gminy Godów (tytuł honorowego obywatela został przyznany w drodze uchwały nr XIX/165/08 Rady Gminy Godów z dnia 26 czerwca 2008 r.).
W 2016 wspomógł akcję walki ze smogiem na rodzinnym Górnym Śląsku, występując w klipie filmowym pt. Nie truj sąsiada! nagranym wspólnie z miastem Wodzisław Śląski.
11 listopada 2017 został odznaczony najwyższym polskim odznaczeniem państwowym, Orderem Orła Białego.
W kwietniu 2022 podano informację o zakończeniu kariery aktora, jednak syn zdementował tę wiadomość.
Zmarł 23 września 2022.
Lektor- 2020: Falenicka Atlantyda
- 2020: Dialog. Życie zapisane w listach
Użyczył głosu
- 1979: Ania z Zielonego Wzgórza jako Mateusz Cuthbert
- 1988: Banda Rudego Pająka jako głos Józefa Kozy
- 1989 bajka Guliwer w Krainie Liliputów jako Guliwer
- 2001: Serce z węgla jako narrator
- 2004: Genesis jako narrator polskiej wersji językowej
- 2005: Opowieści z Narnii: Lew, Czarownica i stara szafa jako Święty Mikołaj
- 2010: Alicja w Krainie Czarów jako Żaberzwłok
- 2015: Gwiezdne wojny: Przebudzenie Mocy jako Lor San Tekka
- 2016: Lego Gwiezdne wojny: Przebudzenie Mocy jako Lor San Tekka
- 2017: Auta 3 jako Sam Ogon
Nagrody i odznaczenia
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (1955)
- Srebrny Hugo dla Franciszka Pieczki za najlepszą kreację męską na MFF w Chicago, 1968 za rolę w filmie Żywot Mateusza reżyseria Witold Leszczyński
- Nagroda za pierwszoplanową rolę męską w filmie Perła w koronie na Lubuskim Lecie Filmowym w Łagowie (1972)
- Nagroda za pierwszoplanową rolę męską w filmie Słońce wschodzi raz na dzień na Lubuskim Lecie Filmowym w Łagowie (1972)
- Złoty Krzyż Zasługi (1974)
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1975)
- Nagroda za rolę męską w filmie Blizna na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku (1976)
- Odznaka Zasłużony Działacz Kultury (1980)
- Złoty Ekran za rok 1984 za rolę w filmie Blisko, coraz bliżej
- Medal 40-lecia Polski Ludowej
- Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju”
- Nagroda za rolę męską w filmie Jańcio Wodnik na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni (1993)
- Wielki Splendor (1996)
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (5 stycznia 1998)
- Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (29 października 2008)
- Nagroda im. Cypriana Kamila Norwida w kategorii Teatr (2009)
- Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski (2011) nadany przez prezydenta Bronisława Komorowskiego za wybitne zasługi dla kultury narodowej, za osiągnięcia w twórczości artystycznej, dekoracja miała miejsce 3 maja tego samego roku w czasie uroczystości na Zamku Królewskim z okazji Święta Narodowego 3 Maja.
- Polska Nagroda Filmowa Orzeł za osiągnięcia życia (2015)
- Śląska Nagroda im. Juliusza Ligonia (2015)
- Lux ex Silesia (2015).
- Order Orła Białego nadany przez prezydenta Andrzeja Dudę w uznaniu znamienitych zasług dla kultury polskiej, za znaczący wkład w rozwój sztuki teatralnej i filmowej (2017)
- Wielka Nagroda Festiwalu „Dwa Teatry” w Sopocie za wybitne kreacje aktorskie w Teatrze Polskiego Radia i Telewizji (2018)
- Nagroda im. Przemysława Gintrowskiego (2018)
- Doroczna Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego przyznana przez ministra kultury i dziedzictwa narodowego Piotra Glińskiego za Całokształt Twórczości (2019)
Źródło informacji: wikipedia.org
Brak miejsc
Nie występują żadne powiązania
09.05.1966 | Wyemitowano pierwszy odcinek serialu "Czterej pancerni i pies"
Czterej pancerni i pies – serial telewizyjny w reżyserii Konrada Nałęckiego, według scenariusza Janusza Przymanowskiego na podstawie książki tegoż autora pod tym samym tytułem. Fabuła przedstawia losy załogi czołgu Rudy i psa Szarika podczas II wojny światowej. Serial powstał w latach 1966-1970. Czołówka serialu zmieniła się raz w odcinku 8.