Irena Hausmanowa-Petrusewicz (ur. 27 grudnia 1917 w Warszawie, zm. 7 lipca 2015 tamże) – polska lekarka, neurolog.

Po ukończeniu gimnazjum w Warszawie w 1935 r. rozpoczęła w studia na Wydziale Lekarskim UW, które ukończyła w 1941 r. we Lwowie na Uniwersytecie Jana Kazimierza. Równocześnie studiowała psychologię oraz do roku 1941 pracowała w Zakładzie Farmakologii zajmując się toksykologią układu nerwowego. W latach 1941-1943 pracowała jako lekarz ogólny w Kirgizji. Od roku 1944 do końca wojny była w armii czynnej, w szpitalu frontowym. Po zakończeniu działań wojennych i powrocie do Warszawy w 1945 roku rozpoczęła pracę w Klinice Neurologicznej na stanowisku starszego asystenta. Od 1948 roku należała do PZPR. W latach 50. XX w. była stypendystką we Francji oraz w Danii. W roku 1958 została Kierownikiem Kliniki Neurologicznej, którą kierowała ponad 30 lat do 1989 roku. W latach 1972-1973 jako visiting profesor pracowała na uniwersytecie w Filadelfii, w latach późniejszych w Houston w Texasie w Baylor College oraz w Columbia University w Nowym Jorku. Obszarem jej zainteresowań stały się choroby nerwowo-mięśniowe, którym poświęciła większość swoich prac. Dorobek naukowy prof. Ireny Hausmanowej-Petrusewicz liczy około 400 publikacji, w tym 31 książek.

Profesor Irena Hausmanowa-Petrusewicz należała i należy do licznych towarzystw naukowych. Była prezesem Polskiego Towarzystwa Neurologicznego w latach 1974-1984, wiceprezesem Światowej Federacji Neurologicznej, członkiem założycielem Grupy Badawczej Mięśni WFN. Jest członkiem Europejskiej Federacji Towarzystw Neurologicznych, członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk (od 1998), Komitetu Nauk Neurologicznych PAN, Polskiego Towarzystwa Neurofizjologii Klinicznej, założycielem Polskiego Towarzystwa Zwalczania Chorób Mięśni i przewodniczącą jego Rady Naukowej, Członkiem Honorowym 10 towarzystw zagranicznych oraz redakcji wielu prestiżowych pism neurologicznych krajowych i zagranicznych. Także członkiem Rady Naukowej Instytutu Biocybernetyki i Inżynierii Biomedycznej PAN, Centrum Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej PAN, Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie. Jest laureatką wielu nagród naukowych.

Działalność naukowa

• Doktor nauk – 1948;
• Habilitacja – 1951;
• Profesor nadzwyczajny – 1954;
• Profesor zwyczajny – 1975.

Promotorka 60 doktorów nauk, opiekunka 16 habilitacji.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski z Gwiazdą na 50-lecie PAN (2002)
• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1986)
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (22 lipca 1951, za wybitną działalność naukową w dziedzinie medycyny)
• Srebrny Krzyż Zasługi
• Medal Komisji Edukacji Narodowej (1985)
• Doktorat honoris causa Uniwersytetu im. Pasteura, Strasbourg (1986)