Artur Międzyrzecki

Pievieno šai personai bildi!
Dzimšanas datums:
06.11.1922
Miršanas datums:
02.11.1996
Mūža garums:
73
Dienas kopš dzimšanas:
37056
Gadi kopš dzimšanas:
101
Dienas kopš miršanas:
10030
Gadi kopš miršanas:
27
Kategorijas:
2. Pasaules kara dalībnieks, Dzejnieks, Sabiedrisks darbinieks, Tulkotājs
Tautība:
 polis
Kapsēta:
Warschau, Powązki-Friedhof

Artur Adam Międzyrzecki (ur. 6 listopada 1922 w Warszawie, zm. 2 listopada 1996 tamże), polski poeta, tłumacz literatury francuskiej i anglosaskiej, autor słów piosenek, działacz społeczny i polityczny.

Ukończył gimnazjum we Lwowie (1939). W latach 1940-1942 przebywał w ZSRR, następnie w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie (brał udział w walkach o Monte Cassino). Po wojnie, do 1949 r. we Francji (gdzie studiował), następnie powrócił do kraju.

W latach 1956–58 współredaktor "Nowej Kultury", 1965–68 "Poezji". Publikował także na łamach tygodnika "Świat". W latach 1970-1974, razem z żoną, Julią Hartwig, przebywał w USA. Był uczestnikiem protestów przeciwko zmianom w konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Twórczość

  • Namiot z Kanady. Wiersze 1942-44. Rosja, Iran, Irak, Palestyna, Liban, Egipt (poezje; Przedmowa: W. Kamiński; Tel Awiw, Przez Lądy i Morza na Wschodzie 1944)
  • Strony przydrożne (Wiersze; Paryż 1949)
  • Szyby Auchel (poemat; Książka i Wiedza 1951)
  • Światło nowej dzielnicy (poezje; Czytelnik 1952)
  • Noc noworoczna (poezje; Czytelnik 1953)
  • Wieczory muranowskie (szkice literackie; PIW 1954)
  • Cztery pory roku (autor tekstu w albumie; oprac. red. i ilustr.: B. i S. Bałukowie. Oprac. graf.: K. Mann; Polonia 1955)
  • Południe (poezje; Czytelnik 1956)
  • Opowieści mieszkańca namiotów i inne opowiadania (MON 1957; Wydanie następne łącznie z tomem Powrót do Sorrento pt. Opowieści mieszkańca namiotów; Powrót do Sorrento: wydanie 2: Czytelnik 1965, 1982)
  • Warszawa Prusa i Gierymskiego. Szkice z dawnej Warszawy (Arkady 1957)
  • Wiersze wybrane (PIW 1957)
  • Powrót do Sorrento (szkice literackie; MON 1958; Wyd. następne łącznie z tomem Opowieści mieszkańca namiotów pt. Opowieści mieszkańca namiotów; Powrót do Sorrento: wydanie 2: Czytelnik 1965, 1982)
  • Kombatanci i podróżnicy. Z l6 rysunkami z podróży na Wschód Juliusza Słowackiego(Czytelnik 1960)
  • Noc darowana (poezje; PIW 1960)
  • Jaś i Małgosia. Bajka w 7 odsłonach (wespół z Julią Hartwig; Prapremiera: Teatr Komedia, Warszawa 1961; Druk w: Bajki zza kurtyny. Sztuki dla teatru dziecięcego, Centralny Ośrodek Metodyczny Upowszechniania Kultury 1972)
  • Przygody Poziomki (opowieść dla dzieci; wespół z Julią Hartwig; Nasza Księgarnia 1961; Wydanie 2 pt.: Przygody Poziomki, 1967)
  • Pan Nobo. Dalsze przygody Poziomki Nasza Księgarnia 1964; Wydanie 2 pt.: Przygody Poziomki 1967)
  • Piękne zmęczenia (poezje; Czytelnik 1962)
  • Tomcio Paluch (bajka dla dzieci; Prapremiera: Teatr Komedia, Warszawa 1962)
  • Śmierć Robinsona. (opowiadania; Czytelnik 1963, 1976; Przekł. niem.: Kongress der Blumenzuchter, przeł. Peter Lachmann, München 1966)
  • Czego chce pies? (wiersze dla dzieci; Ruch 1964, 1967)
  • Poezja dzisiaj (szkice; PIW 1964)
  • Selekcje (wiersze i proza poetycka; Czytelnik 1964)
  • Na przykład Ogród Saski (wiersze dla dzieci; Ruch 1965)
  • Ekspedycja (sztuka w 3 aktach; "Dialog" nr 3/1966)
  • Zamówienia (poezje; Czytelnik 1968)
  • Wielki pościg (powieść dla młodzieży; wespół z Julią Hartwig; Nasza Księgarnia 1969)
  • Dialogi i sąsiedztwa (PIW 1970)
  • Złota Papuga. Opowieść o przygodach i miłostkach Franciszka Diabola-Diablotki (Czytelnik 1970, 1979; przekład węgierski: Aż aranypapagaj, przeł.l I. Fejer, Budapest 1972)
  • Wybór wierszy (Czytelnik 1971)
  • 14 poems (poezje w języku ang.; USA, The Windhover Press 1972)
  • Wygnanie do rymu (poezje; PIW 1977)
  • Poezje wybrane (LSW 1979)
  • Wiek mentorów (opowiadania; Czytelnik 1979)
  • Poezja (PIW 1980)
  • Czuwanie (powst. 1981; Warszawa 1984; Druk bibliofilski. Wiersz dedykowany Jerzemu Andrzejewskiemu)
  • Ptaki [Wiersze z l. 1968-1970]; I nie ma ciebie dawnego. [Wiersze z l. 1976-1981]. (Druk bibliofilski. dwuczęściowy; Grafiki do wierszy: A. Graczykowski; Correspondance des Arts 1981)
  • Wojna nerwów (poezje; Czytelnik 1983)
  • Koniec gry (poezje; Czytelnik 1987)
  • Między nami mówiąc (proza wspomnieniowa; PIW 1992)
  • To samo miasto, ta sama miłość. Opowiadania i fragmenty dzienników (Czytelnik 1992)
  • Wiersze dawne i nowe (Fundacja NOWEJ 1992)
  • I nie ma ciebie dawnego [Wiersze z l. 1975-1993]. (Z linorytem Tadeusza Nuckowskiego; Gdzie indziej 1993)
  • Rzeka czarownic [Wiersze wybrane z lat 1944-1994] (Tikkun 1994)
  • U progu XXI wieku. O Monte Cassino - cezaryzmie - i minimum powagi - o pięknej lokalności poezji - o Rimbaudzie i klasykach - o surrealizmie i poezji amerykańskiej - o hasłach: „śmierć intelektualistom!", „wykosić wszystko, co wystaje!" i „patrz pan, szatan!". Z pisarzem rozmawia Tadeusz Kraśko. (Baran i Suszczyński 1996)
  • Nieskończona przejrzystość (wybór poezji; Znak 1999)

Teksty piosenek z nutami (wydania)

  • Piosenka mariensztacka (wespół z Tadeuszem Kubiakiem; muzyka: Władysław Szpilman; PWM1954, wydanie 2: 1954)
  • Trzej przyjaciele z boiska. Walc (muzyka: Władysław Szpilman; Współwydanie z: Kazimierz Winkler: Złoty piasek. Tango; PWM 1954, 1955)
  • Czerwony tulipan (muzyka: Władysław Szpilman; w: Śpiewamy i tańczymy 1955)
  • Niedzielne południe. Piosenka slow-fox (muzyka: Władysław Szpilman; PWM 1955; Wydanie następne łącznie z: Tadeusz Urgacz, Dziewczęca piosenka. Fokstrot; PWM 1956)
  • Spotkanie z księżycem (muzyka: Władysław Szpilman, w: Śpiewamy i tańczymy 1955)
  • A to jest maj. Fokstrot (muzyka: R. Żyliński; PWM 1956)
  • Letni dzień. Slow-fox (muzyka: Władysław Szpilman; PWM 1956)
  • W pustym pokoju. Tango (muzyka: Witold Lutosławski; Współwydanie z: Stanisław Werner, Wróbel oszczerca. Walc, muzyka H. Markiewicz; PWM 1962)
  • Nigdy nie wiesz... Walc-piosenka (muzyka: P. Leśnica; WAiF 1963)

Przekłady i opracowania

  • Guillaume Apollinaire, Zwierzyniec albo Świta Orfeusza (przekład i posłowie; Wydawnictwo Literackie 1963, WAiF 1983, 1989)
  • Louis Aragon, Elza. Poemat (przekład i wstęp; Państwowy Instytut Wydawniczy 1963)
  • Guillaume Apollinaire, Poeta zamordowany (opowiadania; wespół z Julią Hartwig; autor przedmowy; Wydawnictwo Literackie 1966, 1976, 1993).
  • Arthur Haulot, Rudy (opowieść dla dzieci; Ruch 1967, 46 s.
  • Gyula Illyés, Poezje (Państwowy Instytut Wydawniczy 1967)
  • Antonio Machado y Ruiz, Serce i kamień. Wybór poezji (przekład i wstęp; Państwowy Instytut Wydawniczy 1967)
  • Yves Bonnefoy, Ten sam ciągle głos. Wiersze (Państwowy Instytut Wydawniczy 1968)
  • Artur Lundkvist, Wiersze (Wybór i opracowanie: Zygmunt Łanowski; Tłumaczenie wespół z Zygmuntem Łanowskim; Państwowy Instytut Wydawniczy 1968)
  • Gyula Illyés, Poezje wybrane (ponadto wybór i nota biograficza; LSW 1970)
  • Ja to ktoś inny. Korespondencja Artura Rimbaud (wespół z Julią Hartwig; Czytelnik 1970)
  • Louis Aragon, Wieśniak paryski (proza; Państwowy Instytut Wydawniczy 1971)
  • René Char, Wspólna obecność. Wybór poezji (także autor wstępu; Państwowy Instytut Wydawniczy 1972, 1981)
  • Artur Międzyrzecki, 14 poems (przekład, z udziałem J. Batki; Iowa City, The Windhover Press 1972)
  • Guillaume Apollinaire, Nowe przekłady wespół z Julią Hartwig; Wydawnictwo Literackie 1973; Wydanie następne poszerzone pt. Piosenka niekochanego i inne wiersze, Wydawnictwo Literackie 1994)
  • Louis Aragon, Szafa z lustrem w pogodny wieczór [Utwór dramatyczny](wespół z Julią Hartwig; "Dialog" nr 7/1976)
  • Jean Racine, Fedra. Tragedia w 5 aktach (Wyst. Teatr Mały, Warszawa 1977; Państwowy Instytut Wydawniczy 1978)
  • Oscar V. de Lubicz Milosz, Miłosne wtajemniczenie. Fragment pamiętników kawalera Waldemara de L. (także autor posłowia; Wydawnictwo Literackie 1978; Wydanie 2 poprawione 1994)
  • Moliere, Szkoła żon (Wyst. Teatr Narodowy 1979; także autor słowa wstępnego; Czytelnik 1983)
  • Arthur Rimbaud, Sezon w piekle; Iluminacje (także autor posłowia; Wydawnictwo Literackie 1980)
  • Antonio Machado y Ruiz, Poezje wybrane (Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1985),
  • Rimbaud, Apollinaire i inni (antologia poezji; Czytelnik 1988); Nagroda miesięcznika "Literatura na Świecie" za przekłady poezji w 1988 r.)
  • Guillaume Apollinaire, Wiersze miłosne (wespół z Julią Hartwig; Pavo 1992)
  • O miłości (wybór: Julia Hartwig; Tenten 1994)
  • Arthur Rimbaud, Poezje wybrane (wybór, opracowanie i wstęp; Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1994)

Prace redakcyjne

  • Ziemia rodzinna [Album] (współautor wyboru wierszy, wespół z Tadeuszem Kubiakiem; Fotografie zebrał i ułożył Edward Hartwig; Nasza Księgarnia 1955)
  • Salvatore Quasimodo, Poezje (wybór, wstęp i współautorstwo przekładów; Państwowy Instytut Wydawniczy 1961)
  • Konstanty Ildefons Gałczyński, Liryka. 1926-1953 (wybór i wstęp; Państwowy Instytut Wydawniczy 1962, 1963, 1973, 1985, wydanie 5 uzupełnione i poprawione 1994, 1995)
  • Borys Słucki, Pamięć (autor wyboru; Państwowy Instytut Wydawniczy 1965, 51 s.
  • Pierścień, peleryna, pióro. Poetyckie nagrody 1959-1966 pod egidą Zrzeszenia Studentów Polskich i Klubu Studentów Wybrzeża „Żak" (autor wyboru; Wydawnictwo Morskie 1968)
  • E. E. Cummings, Wybór wierszy. (wybór i wstęp; Państwowy Instytut Wydawniczy 1985)
  • Opiewam nowoczesnego człowieka. Antologia poezji amerykańskiej. Wiersze amerykańskie od Poego, Whitmana i Emiły Dickinson do poetów dzisiejszych (wespół z Julią Hartwig; Reprint, Res Publica 1992)
  • Arthur Rimbaud, Wiersze; Sezon w piekle; Iluminacje; Listy (wybór, opracowanie i posłowie; Wydawnictwo Literackie 1993, 383 s.
  • Wspomnienia o Antonim Słonimskim (wespół z Pawłem Kądzielą; Biblioteka "Więzi" 1996)

1991-1996 prezes polskiego PEN Clubu, wiceprezes światowego PEN. Był członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.

W latach pięćdziesiątych autor prokomunistycznych wierszy propagandowych (np. Wiersz o śmierci Stalina). Oprócz twórczości własnej dokonał również przekładów utworów Apollinaire'a, Rimbauda, Baudelaire'a, Mandelsztama.

W latach siedemdziesiątych uczestniczył w pracach Centrum Dialogu (Editions du Dialogue) Księży Pallotynów w Paryżu (dyrektor ks. Józef Sadzik).

W 1992 r. wydał wraz z żoną Julią Hartwig antologię poezji amerykańskiej Opiewam nowoczesnego człowieka.

Avoti: wikipedia.org

Nav pesaistītu vietu

    loading...

        Nav saiknes

        18.05.1944 | Kampania włoska: 2. Korpus Polski zdobył Monte Cassino

        Bitwa o Monte Cassino (zwana także bitwą o Rzym) – w rzeczywistości cztery bitwy stoczone przez wojska alianckie z Niemcami, które miały miejsce w 1944 roku w rejonie klasztoru na Monte Cassino. Bitwa ta uznawana jest za jedną z najbardziej zaciętych (obok walk pod Stalingradem, na Łuku Kurskim, lądowania w Normandii i powstania warszawskiego) w czasie II wojny światowej. Brytyjski historyk Matthew Parker napisał: Bitwa o Cassino – największa lądowa bitwa w Europie – była najcięższą i najkrwawszą z walk zachodnich aliantów z niemieckim Wehrmachtem na wszystkich frontach drugiej wojny światowej. Po stronie niemieckiej wielu porównywało ją niepochlebnie ze Stalingradem.

        Pievieno atmiņas

        Birkas