Maria Łopatkowa, właśc. Maria Łopatko (ur. 28 stycznia 1927 w Braciejowicach, zm. 25 grudnia 2016) – polska działaczka społeczna, pisarka, pedagog, posłanka na Sejm PRL VI i VII kadencji, senator III kadencji.

Ukończyła w 1952 studia na Wydziale Filologii Polskiej Uniwersytetu Łódzkiego, w 1968 uzyskała stopień doktora pedagogiki na Uniwersytecie Warszawskim. Od 1947 do 1969 pracowała jako nauczyciel w szkole podstawowej w Ołtarzewie. Przez wiele lat czynnie angażowała się w działania na rzecz ochrony praw dziecka. Była dyrektorem Zespołu Ognisk Wychowawczych w Warszawie. Współtworzyła, a następnie w latach 1981–1993 kierowała Komitetem Obrony Praw Dziecka. W 1988 powołała także Towarzystwo Pomocy Młodzieży. Była autorką licznych pozycji literatury współczesnej oraz publikacji naukowych z zakresu pedagogiki. Uważana za prekursora nurtu wychowawczego zwanego „pedagogiką serca”.

W latach 1972–1980 sprawowała mandat posła na Sejm PRL VI i VII kadencji z listy Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego. W 1981 podjęła jako ekspert współpracę z „Solidarnością”. Była członkinią rady krajowej PRON[2].

W 1993 zainicjowała powstanie Partii Dziecka, przekształconej później w Partię Dzieci i Młodzieży, która nie podjęła jednak czynnej działalności politycznej (przestała istnieć w 2010). Z ramienia Polskiego Stronnictwa Ludowego sprawowała mandat senatora III kadencji (z województwa warszawskiego w latach 1993–1997). W 2006 kandydowała z listy PSL do sejmiku mazowieckiego (bez powodzenia), a w 2007 również bezskutecznie w przedterminowych wyborach parlamentarnych do Sejmu.

Odznaczenia

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• Złoty Krzyż Zasługi
• Medal 30-lecia Polski Ludowej
• Medal Komisji Edukacji Narodowej[3]
• Order Uśmiechu (również członkini Międzynarodowej Kapituły Orderu Uśmiechu)
• Odznaka Honorowa za Zasługi dla Ochrony Praw Dziecka

Wybrane publikacje

• Od miłości do zbrodni, 1975
• Jak pracować z dzieckiem i rodziną zagrożoną, 1976
• Co macie na swoją obronę, 1977
• Nowożeńcom na drogę, 1979
• Przeciwko sobie, 1980
• Tuptuś, 1980
• Którędy do ludzi, 1982
• Samotność dziecka, 1983
• Podgryzana, 1985
• Nasz cudzy świat, 1986
• Ścigane z mocy prawa, 1986
• Elementarz wychowania małego dziecka, 1988
• Zakaz kochania, 1988
• Tesia Kłapciuch: opowiadanie prawdziwe, 1991
• Zabił z miłości?, 1991
• Pedagogika serca, 1992
• Morderstwo przed studniówką, 1997
• Prawdziwa miłość istnieje, 1999
• Dziecko a polityka czyli Walka o miłość, 2001
• Dziecko i miłość: jak powstawała pedagogika serca. Cz. 1, 2005
• Dziecko i miłość: jak powstawała pedagogika serca. Cz. 2, 2005
• Pedagogika serca w dobie globalizacji, 2006